دیوان رودکی

کتاب دیوان رودکی

شاعر و نویسنده بسیار معروف و مشهور رودکی ازشاعران توانا و خوش ذوق قرن چهارم هجری است که بعد از ورود به دربار سامانی عنوان ملک الشعرایی گرفت و موقعیت خود را بیش از پیش تثبیت کرد. یکی از بهترین موقعیت های زندگی رودکی نیز هم زمان بودن او با عصر سامانی است، زیرا هرچند تشویق و حمایتی که این سلسله از شعر و ادب فارسی دری کردند انگیزه ی سیاسی داشت، اما غالباً از دواعی و اسباب ذوقی و قلبی هم خالی نبود. این دواعی و اسباب نیز آنها را به حمایت علما و تربیت شعرا وا می داشت. در زمان آنها بخارا مرکز عظمت و کعبه ی قدرت و مجمع بزرگان عصر به شمار می آمد.

کثرت شعراء در درگاه سامانیان نشان می دهد که غالب آنها خود از درک لطف و جمال شعر بی بهره نبوده اند. منصور بن نوح که به علم  تفسیر راغب بود، برای ترجمه ی تفسیر طبری از علماء عصر یاری و دستوری خواست. ابو ابراهیم اسمعیل منتصر آخرین امیر این سلسله نیز خود قریحه ی شاعری داشت و قطعه ی معروف او در جواب ندماء ملامتگرش پرمایه و لطیف به نظر می آید.

باری تشویق و حمایت پادشاهان سامانی از شعر و شاعری و ظهور عده ی زیادی از شعراء خوش قریحه و پرمایه ی مانند رودکی، دقیقی و کسایی پایه ی سخن را در روانی و پرباری و استواری به جایی رسانید که طرز آن ها در شاعری نمونه و سرمشق اخلاف قرار گرفت و حتی کسانی مانند عنصری و فرخی به عظمت مقام آن ها در شاعری اذعان کردند

دراواسط قرن 3 هجری قمری در آن هنگام که مبارزه ی 200 ساله ی سیاسی و آزادی خواهی مردم تاجیک و مردمان ماوراءالنهر در خراسان بود در یکی از شهرهای خوش آب و هوا وخوش منظره کوهستانی رودک پنج رود، در یک روز بهار که همه جا پراز گل و نسیم بهاری بود کودکی به نام عبدالله، جعفر بن محمّد متولد شد. (به سال 206 هجری قمری)

از اوضاع و وضع خانوادگی اش اطلاعاتی دقیق در نیست اما همان گونه که از اشعارش بر         می آید پدر و مادر او ازاقشار طبقه پایین جامعه اند و خود نیز دوران کودکی را به سختی میگذراند.

رودکی را کور مادرزاد نیز گفته اند. برخی او را از بدو تولد کور دانسته و برخی دیگر مانند محمد عوفی معتقد بوده اند که بعدها دچار کوری شده است و این از تشبیهات رنگارنگ او پیداست.

سرانجام این مرد فرزانه و ادیب به سال 320 هـجری در زادگاهش قریه پنج رود دار فانی را وداع گفت و در همان جا به خاک سپرده شده است. سمعانی در کتاب الانساب از قول ابوسعدمی گوید« مدفن ابوعبدلله در پشت بوستان پنچ رودک است و مردم آن را زیارت می کند.»از اینجا مسلم است که مردم را به تربت عزیز وی اعتقاد بوده است، چنان که به زیارت آن می رفتند و این خود دلیل بر بلندی مقام وی است

ديوان رودكي شامل كليه اشعار اوست با چاپي كامل و كيفيتي بسيار عالي