ادبیات ایران در ادبیات جهان، عنوان کتابی تالیف دکتر امیر اسماعیل آذر، در زمینه ادبیات تطبیقی به نگارش در آمده است و در آن از نفوذ ادبیات ایران در میان نویسندگان و شاعران و ادیبان اروپا و آمریکا بحث شده است. در این کتاب به صورت جدا به شاعران بزرگ فارسی زبان چون فردوسی بزرگ، حافظ، سعدی، مولانای بلخی، خیام، نظامی و عطار پرداخته شده است و از ترجمه های آثار آنان به زبانهای اروپایی سخن به میان آمده است. آثار بسیاری از شاعران نامدار ایران در سده های هفده تا بیست میلادی در اروپا، تصحیح، ترجمه و اقتباس شده است. استواری آثار نغزی چون شاهنامه، مثنوی مولانا یا دیوان حافظ سبب شد که بسیاری از نویسندگان اروپایی چون ژول مول یا سر ویلیام جونز انگلیسی، زبان فارسی را بیاموزند و عمر خویش را به تحقیق و تفحص در آثار فایق پارسی بگذرانند.

دستور الوزراء تالیف سلطان حسین واعظ استرآبادی، اثری منثور به نثری شبیه به دستور الوزرای خواندمیر، که مشتمل بر حکایات و نکته های اخلاقی - اجتماعی در پیرامون زندگی پیشوایان دین، ملوکان و وزراء می باشد. ایشان از شاگردان شیخ بهایی بوده و معاصر با شاه عباس اول و دوم بوده است. در اصفهان پر رونق آن روزها، به کسب تحصیل پرداخت و بعدها به استرآباد برگشت و به تالیف آثار خویش پرداخت. برخی از محققین کتب تاریخی، او را همان سلطان العلماء معرفی می کنند که داماد شاه عباس بوده است و برهه ایی پیشه وزارت در اختیار داشته است. وفات واعظ را به سال 1064 هجری قمری ثبت کرده اند.

مکاتیب تالیف شیخ عبدالله قطب بن محیی از عرفای شیراز، مشتمل بر جواب نامه های ایشان به مریدانش می باشد. در شرح احوال او ذکر شده است که در اواخر عمر با مریدانش جهت تهذیب و تزکیه و ایجاد موقعیتی مناسب برای سیر و سلوک به جهرم رفته و دارالعباده ای دایر کرده و در همانجا ساکن شده است. از مکتوبات ایشان عیان است که نخست مریدانش به اخوان آباد جهرم رفته و شیخ مدتی از آنها دور بوده است. عبدالله قطب ظاهرا تا سال 910 هجری در قید حیات بوده است. مکاتیب ایشان شامل 350 نامه در باب سلوک و در خطاب به مریدان می باشد.

فتوت نامه سلطانی اثر کمال الدین حسین کاشفی، واعظ و دانشمند نامی سده نهم هجری و برهه تیموریان می باشد. واعظ کاشفی علاوه بر علوم دینی، در علوم ادبی و علم حدیث نیز تبحر داشت. ریاضیات و نجوم می دانست و صوتی خوش داشت. قرآن را با نوایی دلنشین تلاوت می کرد. بجز فتوت نامه سلطانی، کتاب مشهور و معروف دیگر او روضه الشهدا می باشد که در نعت امامان شیعه و به ویژه حضرت امام حسین (ع) و سرگذشت و ماجرای شهادت آن بزرگوار نوشته شده است. اصطلاح روضه خوانی نیز همان زمان و با خواندن کتاب روضه الشهدا در مجالس ، مصطلح گردید. از دیگر آثار ایشان، کتاب اخلاق محسنی، انوار سهیلی، مواهب العلیه و مخزن الانشاء می باشد. وفات واعظ کاشفی را در سال 910 هجری ثبت کرده اند.
فتوت نامه سلطانی، در باب آیین فتوت و جوانمردی نگارش شده است و در واقع مفصل ترین کتاب در زمینه این مرام می باشد که به زبان فارسی تالیف شده است. این کتاب نخستین بار توسط زنده یاد محمدتقی بهار تصحیح و چاپ شد.