چهار مقاله یا مجمع النوادر اثر شناخته شده نظامی عروضی، از شاعران و نویسندگان سده ششم هجری می باشد. ابوالحسن نظام الدین احمدبن عمربن علی سمرقندی مشهور به نظامی عروضی، هم دوره خیام است. کتاب ارزشمند او با نام چهار مقاله در نیمه های سده ششم تالیف شده است و در بیان شرایط و احوالی می باشد که به سخن مولف ، چهار طبقه از مردم یعنی شاعران، دبیران، منجمان و پزشکان باید حائز آن باشند. همچنین کتاب شامل مباحث و گفتارهای تاریخی نیز می باشد و احوال بسیاری از شاعران و نویسندگان در آن ذکر شده است. این کتاب که از آثار ارزشمند و با اهمیت زبان پارسی می باشد، توسط علامه دانشمند محمد قزوینی تصحییح شده است.

این اثر شامل نامه هایی می باشد که عین القضاه همدانی از عارفان و سالکان نامی و شناخته شده سده ششم هجری به دیگر بزرگان صوفیه نوشته و تنظیم کرده است. این نامه ها در باب اصول صوفی گرایی و عرفان نگارش شده است و امروزه روز از مراجع مهم شناخت افکار و احوال و عقاید تصوف می باشد. عبدالله بن محمد بن علی میانجی همدانی که با عنوان عین القضاه همدانی شناخته می شود، از صوفیان بزرگ ایران می باشد که در سال 492 هجری در همدان به دنیا آمد. مشعل زندگی این عارف نامی خیلی زود به خاموشی گرایید و به فتوای جاهلان و زاهد نمایان زمان خود کشته شد و جسد این عالم نامی را سوزاندند. از او آثار متعدد و ارزشمندی بجای مانده است که نمایانگر احوال و افکار عارفان آن برهه می باشد. تمهیدات، رساله لوایح، مکاتیب، رساله یزدان شناخت از جمله دیگر آثار او می باشد. 

کیمیای سعادت، عنوان شناخته شده ترین اثر امام محمد غزالی، که در واقع برگزیده ای از احیا علوم الدین می باشد که مولف به زبان پارسی نگاشته است. این اثر در سده پنجم هجری نوشته شده است و به نثری شیوان و روان تالیف شده است. نویسنده در ابتدا به چهار مقوله خودشناسی، خدا شناسی، دنیا شناسی و آخرت شناسی می پردازد و سپس کتاب را در چهار رکن بیان می دارد. عبادات، معاملات، مهلکات و منجیات از ارکان این کتاب می باشد. امام محمد غزالی توسی در نیمه سده پنجم هجری در توس زاده شد و در سال 505 هجری از دنیا رفت. غزالی پس از سپری کردن چهل از سال از عمر خویش و پس از کسب علم و دانش در علوم مختلف، به گوشه نشینی و ریاضت پرداخت و این شیوه را تا پایان عمر خویش ادامه داد. از او آثار متعددی بجای مانده است. مقاصد الفلاسفه، تهافت الفلاسفه، احیا علوم الدین، منهاج العابدین، رساله الاقطاب، نصیحه الملوک، حقیقه القرآن، تلبیس ابلیس، مشکات الانوار، زاد آخرت، کتاب الاربعین فی اصول دین، جواهر الاقرآن، بدایه الهدایه از جمله دیگر آثار غزالی می باشد.

نصیحه الملوک تالیف محمدبن احمد طوسی ، ملقب به حجه الاسلام، امام محمد غزالی از نویسندگان و مشایخ دوران سلجوقی می باشد که در فقه و حکمت و کلام در دوران خود سرآمد بود. غزالی فلسفه و اصول را نزد امام الحرمین ابوالمعالی جوینی فرا گرفت و سپس بنا به خواست خواجه نظام الملک در مدرسه ی نظامیه به تدریس مشغول شد اما چهار سال بیشتر نگذشت که تحولی شگرف در وی پدید آمد و به سیر و سلوک پرداخت. از آثار او می توان به کیمیای سعادت، نصیحه الملوک، احیا علوم الدین، مکاتیب و تهافت الفلاسفه اشاره کرد. نصیحه الملوک پس از کیمیای سعادت مهم ترین اثر غزالی می باشد و در باب پند و اندرز به سلاطین و وزرا آنان نوشته شده است. این اثر توسط جلال همایی تصحیح و منتشر شده است. غزالی در سال 450 هجری تولد یافت و به سال 505 هجری قمری از دنیا رفت.