کتاب دیالمه و غزنویان اثر عباس پرویز
کتاب تاریخ دیالمه کتاب تاریخ غزنویان
کتاب تاریخ دیالمه و غزنویان به تالیف و نوشته عباس پرویز در اواخر حكومت سامانيان يكي از شاهزادگان ترك (تكين در زبان تركي به معناي شاهزاده مي باشد) به نام البتكين كوشيد با همدستي عده‌اي ديگر، يكي از اعضاي خاندان ساماني به نام نصربن عبدالملك بن نوح را به حكومت برساند اما نتوانست و پسر عموي وي يعني منصور بن نوح به جاي وي بر تخت نشست. پس از اين ماجرا البتكين راهي شهر غزنه در افغانستان شد و در آنجا حكومت را بر دست گرفت. دولت ساماني كه حكومتي ضعيف بود و از سمت فرارود (ماوراءالنهر) نيز با حكومت مسلمان و ترك‌نژاد ايلك‌خانيان درگير جنگ بود ناچارا البتكين حاكم غزنه قبول كرد. البتكين تا پايان عمر خود در شهر غزنه اقامت گزيد اما دولتي كه وي بنياد نهاد بعدها به علت انتساب به شهر غزنه به حكومت غزنويان مشهور گشت. ..... در باختر و مركز ايران دو دودمان ديلمي به نام آل زيار (۳۲۰ ه.ق.) و آل بويه كه هر دو از سرزمين‌هاي شمالي برخاسته‌اند مركزي مركزي و باختري ايران و فارس را از دست خلفا آزاد كردند. ديلمي نام قوم و گويشي در منطقه كوهستاني گيلان بود به نام ديلمستان. ديلميان سخت نيرو گرفتند و مدت ۱۲۷ سال حكومت راندند و چون خلفا در برابر آنها چاره‌اي جز تسليم نديدند حكومت بغداد را به آنها واگذاشتند و خود بعنوان خليفگي و احترامات ظاهري بسنده كردند. اين سلسله در سال ۴۴۷ ه. ق. بدست سلجوقيان و به خاطر اختلاف هميشگي كه با آل زيار و ديگر اميران محلي ايراني داشتند، از ميان رفتند.