کتاب محاکمه اثر فرانتس کافکا
محاکمه از تاثیرگذارترین نوشته های فرانتس کافکا، یکی از بزرگ ترین و موثرترین نویسندگان اروپاییست و در عین حال استاد ادبیات پوچ گرایانه است و تاثیر این سبک در آثارش نیز، کاملا روشن و هویداست.
کافکا در محاکمه، کاراکتر اصلی خود را صندوقدار بانکی به نام یوزف کا معرفی می کند که روزی به علتی نامشخص در منزلش دستگیر می شود و زندانی خانگی می شود درحالیکه او خود را مبرا از گناه می پندارد.
یوزف در ابتدا حس می کند این دستگیری نوعی شوخی است و آن را جدی نمی گیرد ولی رفته رفته می بیند هرکه با او برخورد می کند از گناهش مطلع است و تنها خود از آن بی اطلاعست پس موضوع را جدی می یابد و درصدد حل آن بر می آید.
با کمک عموی خود، به وکیلی مراجعه می کند و کارهایش را به او که دوست عمویش است می سپارد ولی پس از چندی که پیشروی در روند کارش مشاهده نمی کند، حس می کند خود باید آستین بالا بزند و با توان خود در برابر این محاکمه ناعادلانه بایستد. دادگاه و دستگیری او به نوعی غیر معمول است که در روند زندگی او خللی ایجاد نمی کند، او به زندگی خود می رسد و می تواند به کارش ادامه دهد و همچنین به معاشرت و مشورت با دوستان و آشنایان خود بپردازد و یکشنبه ها به دادگاه مراجعه کند.
ویژگی های منحصر به فرد این نوع دادگاهی کردن، مشخص نبودن جرم او و همچنین دستگاه نامشخص دادگاهی که او را محاکمه می کند و از طرفی محل دادرسی وی که به طور مثال اتاق زیر شیروانی است، باعث می شود که یوزف کا، خود در وجودش دادگاهی علیه خود تشکیل دهد و خود را مورد استیضاح و بازخواست قرار دهد و به نوعی این عمل را به خواننده نیز القا می کند.
برقراری چنین دادگاه بی هویتی از دید سیاسی نیز مورد بررسی قرار می گیرد چرا که گویی کتاب در حال توبیخ و نکوهش حکومت هایی استبدادی است که برای بشر حقی قائل نیستند و پیوسته در موارد متعدد حقوق آن ها را پایمال می کنند.
یوزف کا در طول داستان، سعی می کند به افراد رده بالا دسترسی پیدا کند و علت دستگیری و محاکمه و به طور کلی روند پرونده اش را از طریق آن ها پی گیری کند ولی با تنها کسانی که مواجه می شود، افراد خردو دون پایه هستند و کاری برایش از میش نمی برند و از طرفی در چنین نظام بی منطق و غیر روال و ناعادلی، پیش روی در هر کاری به راستی انتظاری بیجاست.
جملاتی از محاکمه:
منطق بهراستی تزلزلناپذیر است، اما در برابر انسانی که میخواهد زندگی کند، تاب مقاومت ندارد
من اطلاعات چندانی ندارم، هرچه را هم که میدانم از زبان این و آن شنیدهام. ولی همه با هم متفقالقولاند که کسی نسنجیده متهم نمیشود و وقتی دادگاه کسی را متهم میکند، به گناه او یقین کامل دارد و بهسختی میتوان دادگاه را از این یقین منصرف کرد.
دستهجمعی نمیشود در برابر دادگاه کاری از پیش برد. پروندهها تکبهتک بررسی میشوند. این دادگاه دقیقترین دادگاه ممکن است، بنابراین نمیشود دستهجمعی کاری از پیش برد. فقط گاهی کسانی بهعنوان تکنفر پنهانی به نتیجهای میرسند. دیگران تازه پس از حصول نتیجه از آن باخبر میشوند. کسی هم نمیفهمد چهطور چنین چیزی ممکن شده است.