کتاب سی دو هزار سال تاریخ هنر اثر فردریک هارت
سی دو هزار سال تاریخ هنر فردریک هارت
وقتی که تاریخ هنر فردریک هارت اولین بار در ۱۹۷۶ منتشر شد، بی درنگ به جرگه آثار کلاسیک راه یافت، و دانش پژوهی وسیع، تخیل تاریخی و ژرف نگری هنرمندانه مولف را بسی ستودند. اکنون که ویراست چهارم آن منتشر شده است، می توان گفت که این اثر همچنان گیراترین و بهترین کتاب مصور در زمینه تاریخ ۳۲ هزار ساله نقاشی، پیکره سازی و معماری است. گذر از نقاشیهای غار آلتامیرا و زیگوراتهای بین النهرین به پیکره های جنبان و تندیسهای مینیمالیستی سده بیستم سیر و سفر ذهنی دور و درازی است که همگام با فردریک هارت شورانگیز و شعف آمیز می شود. هنر بزرگ نویسنده این است که به گونه ای دقیق و رسا نشان می دهد که چگونه آثار تاریخی هر دوره و هر فرهنگ، کوروس (پیکره جوان یونانی)، کلیسای جامع گوتیک، چهره رنسانسی ایتالیا، منظره آبرنگ چینی یا ژاپنی، آسمانخراش مدرن، اندیشه ها، اکتشافها، اصلها و باورهای مذهبی ویژه زمانه اش را در بردارد. این بررسی با طبیعت هنر، درآمدی ضروری بر واژگان و مفاهیم بنیادی هنر، زیبایی شناسی، و تاریخ هنر آغاز می شود.در اینجا پروفسور هارت به کاوش در مسائلی که اکنون مورد توجه ویژه هستند، همچون حفاظت از آثار هنری، می پردازد. همچنین مضمونی در این بخش مطرح می گردد که در سراسر کتاب دنبال می شود: نقش تاریخی زنان در هنر. هر یک از هفت بخش اصلی کتاب- هنر پیش از نوشتار، جهان باستان، سده های میانی، خاور دور، رنسانس، باروک و جهان مدرن" با شرحی ژرف نگر از خاستگاههای فکری، مذهبی، سیاسی، و اجتماعی هنرهای بصری آغاز می شود. سپس در فصل گوناگون، نویسنده پیرامون نقاشی، پیکره سازی، معماری و هنرهای فرعی تر دوره یا ناحیه معینی سخن می گوید، و با ارائه شواهد فراوان و تجزیه و تحلیل دقیق آثار بزرگ، چگونگی تکامل سبکها و سهم هنرمندان و حامیانشان را در شکل بخشیدن به سنتهای هنری بزرگ نشان می دهد. از هنگام انتشار ویراست سوم تاریخ هنر، کار روزآمد کردن و افزودن بر متن پی گرفته شد. فصل مربوط به هنر پیش از کلمب آمریکا که به شرح برخی از اکتشافهای هیجان انگیز اخیر پیرامون طبیعت تمدن مایایی می پردازد، در ویراستهای پیشین نبوده است. بخشهایی سراسر تجدیدنظر شده اند: هنر قبیله ای، هنر اسلامی، میکلانژ در مقام هنرمند رنسانسی و هنرمند منریست، و منریسم در ایتالیا. افزودن تصاویر رنگی تازه از نقاشیهای دیواری میکلانژ در کلیسای سیستین پس از بازسازی، از آن جمله نمای درخشانی از سراسر سقف در روند پاکسازی، بر غنای متن مستند فردریک هارت پیرامون رنسانس در ایتالیا که حوزه برجسته دستاوردهای پژوهشگرانه او است- می افزاید. از نظر شمار تصاویر ۱۴۱۶ قطعه ٬ تاریخ هنر فردریک هارت همتایی ندارد و ۴۲۶ تصویر رنگی و ۹۵۴ تصویر سیاه و سفید، از جمله ۱۲۸ طرح را در بر می گیرد.