کتاب ژن خودخواه اثر ریچارد داکینز در سال هزار و نهصد هفتاد شش بچاپ رسید و یکی از پنج کتاب پر فروش آن زمان شد و به سرعت به زبانهای مهم دنیا ترجمه و نشر یافت.
ودر این کتاب به قضیه ذات گزینشی طبیعی را با دیدگاهی نوین که عامه پسند و قابل درک برای عموم باشد مطرح نموده است.. موضوع اصلی کتاب ژن خود خواه تلاش برای جاودانگی و نامیرا شدن و جنگیدن برای حل موضوع عدم مرگ در سطح ژنهاست که ما یعنی موجودات زنده مثلا اشخاص و جامعه که متشکل از خانوادههاست صرفا انتقال دهنده هایی برای ژنها و سپری انها از یک نسل به نسل دیگر است.
در حقیقت این کتاب به تکامل می پردازد که اهمیت این فراگشت در سطح ژنها اهمیت بالایی داشته است.در این نظریه ژنها بقولی خودخواه بوده و رفتارهای کلیه موجودات زنده را در دست می گیرند و در اصل بدن موجودات زنده تحت مدیریت یک ژه و مستعمره اوست و وسیله حیات ژنها میباشد.قبل از این نظریه باور بود که رفتارهای موجودات زنده در حقیقت در خدمت حیات فرد یا خانوادهیا گروه یا گونه بوده است .نه برخلاف این نظریه که می گوید در خدمت ژنهاست.
كتاب ژن خودخواه
نوشته ى ريچارد داوكينز
ژانر علمى ( ژنوم شناسى و زيست مولكولى)
ترجمه دكتر جلال سلطانى
انتشارات مازيار
چقدر درباره ى ژن ها و دنياى آن ها مى دانيد؟
ژن ها خودخواه هستند يا فداكار؟
و سوال مهم تر، ما حامل ژن ها هستيم يا ژن ها از ما استفاده مى كنند؟
زيست شناس تكامل گرا آقاى ريچارد داوكينز در سال ١٩٧٦ بحث جديدى را در موضوع ژنتيك و زيست مولكولى باز كرد كه تمام زيست شناسان را به وجد آورد.
او اين سوال را مطرح كرد : كه آيا ما ماشين هايى هستيم كه حامل ژن ها هستيم؟ يا ژن ها به ما نيازمندند؟
چند نمونه از ژن هاى فداكار و خودخواه را در ابتدا مقايسه مى كند. از ژن هاى خودخواه به هم نوع خوارى آخوندك ماده اشاره كرد كه هنگام جفت گيرى آخوندك نر را مى خورد يا رفتار پنگوئن ها كه در كنار آب مى ايستد تا از خورده شدن توسط فك هاى آبى در امان بماند و اگر اولين پنگوئن بپرد و سالم بماند بقيه هم به رديف ميپرند اين دسته مثال هايى از ژن هاى خودخواهى است و برعكس آن هم مى شود به رفتار نيش زنبور ها براى محافظت از ملكه و هم نوع خود مثال زد. يا مثال بارز تر آن مادران در تمامى خانداران.
ريچارد داوكينز در كتاب خود كه " ژن خودخواه" نام دارد درباره ى تمامى اين ها مى نويسد. او سعى دارد با نثر روان و جالب خود اين نظريه ها كه در تكميل نظريه داروين است، تكامل ژنى را به جذابى هرچه تمام تر بيان كند. او مى گويد عمر مت در برابر عمر ژن ها بسيار كوتاه است و ما به سان ماشين هاى حمل ژن هستيم تا از نسلى به نسل ديگر، باعث رشد و تكامل ژن ها شويم. ميمون ها حافظ ژن ها در بالاى درختان هستند. ماهى ها حافظ ژن در درياها و كرم هاى خاكى در خاك.
بدين ترتيب اين كتاب در سال ٢٠١٧ حتى بالاتر از تئورى داروين قرار گرفت.
فصول اين كتاب به اين ترتيب است:
* پیش‌گفتار
* ما از کجا آمده‌ایم؟
* همانندسازها
* مارپیچ‌های نامیرا
* ماشین ژن
* ستیز: پایداری و ماشین‌های خودخواه
* ژن‌چیرگی
* برنامهٔ خانواه
* نبرد نسل‌ها
* نبرد جنسیتی
* تو پشت من را بخاران، من به تو سواری می‌دهم
* میم‌ها: رونوشت‌بردارهای نوین
* آدم‌خوب‌ها زودتر به پایان می‌برند
* دسترسی دوردست ژن
* پس‌گفتار
* مطالعه اين كتاب به همگى پيشنهاد مى شود مخصوصا كسانى كه علاقه مند به حوزه زيست شناسى و ژنتيك هستند. هرچند اين كتاب براى تمام علاقه مندان بحث جذاب و نثر روانى دارد.