ایلخچی

کتاب ایلخچی اثر غلامحسین ساعدی

 ایلخچی یک آبادی است. خواهید دید.با این امتیاز که یکی از آبادیهای معدود اهل حق است که در غرب و شمال غربی مملکت پراکنده اند.
و این اواخر هم پایشان به کتاب ها باز شده و پای حرف و سخن هاشان و اگر بپذیریم که برای شناختن یک فرقه تنها کافی نیست که بدانی کتابها چه نوشته اند یا الفرق بین الفرق چه گفته بد نیست که درین ایلخچی با ایشان بنشینی و با اهالی ابادی گپ بزنی و بفهمی که چگونه بسر میبرند.
گمان می کنم این جوری بهتر بتوان فهمید که یک سنت چگونه دوام میکند و از کجا میزاید و چه تحولاتی را در طول قرون می پذیرد. و نکته جالب در کار این ایلخچی انکه زودتر از جاهای دیگر و بی هیچ الزام خارجی و دور از هر بوق و کرنا به تحولاتی از نوع اجتماعی کردن وسایل تولید کشاورزی تن داده است. در کدخدایی ایلخچی چنین امور بی سابقه نیست.

و اما نویسنده این دفتر. غلامحسین ساعدی نویسنده ای است طبیب یا بلاعکس.سالهاست با امضا مستعار او گوهرمراد آشناییم.زیر پای چند نمایشنامه و یک مجموعه داستان و تارگی ها نیز بر پیشانی مجموعه ای از لال بازی.
اوایل امر او را در صفحات مجله اندیشه و هنر میدیم و بعد در مجله صدف و کمی بعد از این ها بود که جدا جدا هم چیزی چاپ کرد

خرید کتاب ایلخچی

می گفتند پیش از آمدن رضاخان بیگ کسی در ایلخچی ساکن نبود جز ده پانزده تا مهتر که اطراف استخر. خانه های گلی داشتند و تابستان ها که اسبهای خسروپرویز را از خسروشاه به چمن بزرگ میاوردند انجا اطراق می کردند و هوا که سرد میشد و برف بزمین می نشست بر می گشتند به قشلاق.
دیگر جنبده یی در ان دیار دیده نمیشد تا تابستان دیگر.
اما معلوم نیست چه کسانی بودند که رفتند مهراباد خدمت رضا خان بیگ چراغ و مرشد بزرگ چهل تنان که بیاید و سری به چمن بزند.

کتاب نایاب ایلخچی در سال 1342 توسط غلامحسین ساعدی در تهران منتشر شده است.غلامحسین ساعدی یا گوهر مراد این نوشته را در مجموعه‌ای از تک‌نگاری‌ها برای موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی نوشت. موضوع کتاب شرح روستای ایلخچی و نحوه زیست مردم آن است. ایلخچی روستایی اهل حق نشین در نزدیکی شهر تبریز است. ذهنیت داستان نویس و زبان ِ خاص ِ ساعدی در این اثر کاملا مشهود است. او در تک نگاری‌های بعدی اش که به فاصله دو و سه سال بعد با عنوان " خیاو یا مشکین شهر " و " اهل هوا " به چاپ رسید، سعی در غنی کردن بار ِ علمی و پژوهشی مطالعاتش کرد، هرچند همان طور که گفته شد هرگز ادعایی نداشت و پژوهش هایش را با یادداشت و سفرنامه می‌دانست. با این وجود هنوز تک نگاری‌های ساعدی و بخصوص " اهل هوا" از زمرهٔ آثار ِ با ارزش اتنوگرافیک ِ ایرانی است.