کتاب پادشاهی در استوره و تاریخ ایران بحثی در زمینه کشور داری با نگاهی به نوشته ها و گفتارهای کهن و امروز در پرتو افکنی به آیین پادشاهی در ایران زمین می باشد. امید عطایی فرد این کتاب را که کنکاشی در زمینه آیین کشور داری ایرانی می باشد، در 9 گفتار و یک پیش گفتار به قلم آورده است. گفتار یکم با عنوان شاه استوره ای، به فلسفه پادشاهی و نقش استوره ها پرداخته است. گفتار دوم درباره آیین های شاهانه و آداب و تشریفات حکومتی می باشد. گفتار سوم: شاه و شهریاری و بحثی در زمینه شیوه های کشورداری. گفتار چهارم با عنوان: فره کیانی، به عنوان شرط لازم برای پادشاهی در اندیشه ایرانشهری میباشد. گفتار پنجم این کتاب به رابطه شاه و موبد در پادشاهی ایرانی پرداخته است. بحثی در باب موازنه قدرت میان دین و دولت. گفتار ششم کتاب با عنوان شاه و سپهبد. پرهیز نظامیان از سیاست در اندیشه ایرانی. گفتار هفتم با عنوان شاه و شهبانو و بحثی پیرامون سازندگی زنان همپای مردان. گفتار هشتم رابطه میان شاه و شاهزاده نام دارد. آمادگی شاهزاده برای رسیدن به فرمانروایی. و گفتار پایان کتاب، رابطه شاه با مردم خویش و چالشهای رابطه دوجانبه می باشد.

 

Captqwqwure

 

نویسنده این کتاب با انبوه منابعی که در اختیار داشته، به آیین کهن کشور داری ایرانیان و شیوه حکومتداری آنان پرداخته است و آن را با سایر مدل های حکومتی یونانی و غربی مقایسه کرده است. در تاریخ معاصر ما، نوع حکومتداری ایرانی - که هزاران سال در پرتو آن، ایرانشهر چه از لحاظ اقتصادی و سیاسی و چه از دید فرهنگی و اندیشه و تولید دانش، ابرقدرت گیتی بود - غالبا با نگاهی منفی از سوی روشنفکران و نویسندگان روبرو شده است. نویسنده در این کتاب کوشیده است، پرده های تنیده شده در این برهه بر شیوه حکومتداری کهن ایرانیان را کنار بزند و از لابلای متون، نگاه ایرانی به دستگاه حکومت و رابطه آن با جامعه و مردم را عیان کند؛ و در نهایت با نگاهی امروزی آن را در کفه ترازو قرار بدهد.

امید عطایی فرد، پژوهش های گسترده ای در زمینه تاریخ و فرهنگ و اندیشه ایران کهن داشته است و تا کنون کتاب هایی چون پیامبر آریایی، دیباچه شاهنامه ، پادشاهی در استوره و تاریخ ایران، مرز مزدایی (مجموعه مقالات و نوشتارهای نویسنده) آفرینش خدایان ، نبرد خدایان ، شگفتی های باستانی ایران زمین، ایران در پس پرده تاریخ، افسون فریدون و چندین اثر دیگر از او منتشر شده است.

 

نویسنده در پیش گفتار این کتاب، در باب معنای پادشاهی چنین نگاشته است: پاد : پای دارند، پاس بخش، نگاهبان / شاهی : فرمانروایی، رهبری ، دولت...
بنابراین معنای پادشاه می شود: کشوردار، نگاهبان میهن. جامعه شناسان بر این باورند که هر نظام پادشاهی لزوما استبدادی نبوده است. دیگر اینکه شاه و پادشاهی دو زمینه مستقل ، اما به هم پیوسته است. 

...روی هم رفته بر این باوریم که آیین ها و استوره های پادشاهی، کمابیش در همه نظام ها و حکومت ها دیده می شود و نباید پاره ای رخدادهای سیاسی و اجتماعی، مانع بررسی علمی وآکادمیک گردد. جامعه بشری بر سه پایه استوار بود: شاه/ میهن / مردم. گاهی شاه برای حفظ میهن ناچار به سرکوبی قوم ها و قشرهایی از مردم می گردید و گاهی مردم برای ماندگاری میهن، شاهان را برکنار می کردند. از سوی دیگر، همواره یک دور باطل در زمینه کشورداری به چشم می خورد که به گواه تاریخ هرودوت، نخستین بار داریوش بزرگ و یارانش آن را بررسی کردند و سپس بارها از سوی فیلسوفان و اندیشمندان قدیم و جدید غرب بیان گردید. این دور باطل در بردارنده سه گونه حکومت بود: حکومت فردی / حکومت گروهی / حکومت توده ای. در جهان باستان که از ترابین (تلویزیون) و تراگو (تلفن) و آواگر (رادیو) خبری نبود، پیاده کردن جمهوری (رای گیری از مردم) بسیار دشوار می نمود. در یک نمونه تاریخی می بینیم تا زمانی که اعراب از مرزهایشان خارج نشده بودند، از میان خود خلیفه ای را برمی گزیدند و بیعت می کردند. اما پس از گسترش خلافت اسلامی، نظام های وراثتی اموی و عباسی جای نظام اولیه را گرفتند. با این یاد آوری که آنان در برابر خود با سلسله ای (تشیع) روبرو بودند. افزون بر این، سلسله  هایی از صوفیان که لزوما وراثتی نبوده، تشکیل شده است که لقب شاه را برای قطب و مراد خود نگاه داشته اند.