کتاب «الامامة و السیاسة» که به تاریخ خلفا مشهور است به توضیح رویدادها بعد از رحلت رسول اکرم(ص) در دوران امویان و دو خلیفه عباسی پرداخته است. از مطالب عمده این کتاب توجه خاص به شهر مدینه، اوضاع اقتصادی و اجتماعی آن در گذر تاریخ می باشد. همچنین فتوحات اسلامیِ زمان خلفا در مغرب و اندلس جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است. «الامامه و السیاسه» یکى از قدیمیترین و موثقترین آثار نوشته شده به زبان عربى است. این کتاب از همان آغاز تألیف مورد توجه دیگر مورخان و محققان قرار گرفته و حتى بخشهایى از آن را در تاریخ طبرى و کامل ابن اثیر مى توان دید. ابو محمد عبدالله بن مسلم دینورى معروف به ابن قتیبه (213 - 276 ق) نیز در میان اندیشمندان اسلامى داراى ویژگیهایى است. وى در عصر عباسى مى زیست و آثارى اغلب مشهور و ماندگار دارد: «ادب الکاتب» که کتابى لغوى براى منشیان است؛ «المعارف» که اثرى تاریخى و دایره المعارف گونه در موضوعهاى متنوع است؛ «الشعر و الشعراء» که برگزیده اى از آثار و اشعار شاعران قدیم و جدید است؛ «تفسیر غریب القران» که تفسیرى لغوى بر آیات دشوار قرآن است؛ «تاویل مختلف الحدیث» که مهمترین اثر کلامى ابن قتیبه به شمار مى رود؛ و «تأویل مشکل القرآن» که رساله اى است در معانى و بیان و اعجاز قرآن از این کتابها که مهمترین آثار ابن قتیبه و از مشهورترین آثار جهان اسلام اند مى توان دریافت که مؤلف از شخصیت علمى والایى بر خوردار بوده و در تاریخ، تفسیر و ادب عرب جایگاه والایى را به خود اختصاص داده است.