کتاب حیوه القلوب شامل قصص انبیاء عظام(ع) و جانشینان آنان و برخی از قصه‌های مذکور در قرآن و سیره رسول گرامی اسلام(ص) و وقایع مربوط به عصر بعثت و قبل از آن و همچنین بعد از بعثت تا هجرت و از هجرت تا رحلت آن بزرگوار، و نیز مسئله امام شناسی و وجوب وجود ائمه(ع) و آیات درباره امامت می‌باشد. علامه مجلسی در مقدمه کتاب، انگیزه خود را از نگاشتن این کتاب بیان کرده است. وی قصد خود را ارائه کتاب جامع و همه جانبه‌ای که در زمینه تاریخ زندگی رسول اکرم(ص)، سیره و اخلاق و معجزات و احوال و سرگذشت جنگهای ایشان و نیز دلایل امامت و خلافت امامان شیعه و اخلاق و آداب پسندیده ایشان و حضرت فاطمه(س) بیان کرده است. البته تنها این مسئله انگیزه این نگارش نبوده است. بلکه از آنجا که بیشتر کتابهایی که در این موضوع تا آن زمان به زبان فارسی نگاشته شده بود، بیشتر به روایاتی پرداخته شده بود که از کتابهای اهل سنت بود، احادیثی که بدون توجه به صحت یا عدم صحت سند یا محتوای آن گردآوری شده بود و تهمتها و نسبتهای ناروایی به پیامبران عظیم القدر و اوصیای ایشان می‌داد، مجلسی لازم دید کتابی بنویسد که روایات آن از اصحاب امامان شیعه باشد تا از این نقیصه دور باشد