پشتیبانی از ساعت ۹ صبح الی ۱۰ شب :  ۰۹۱۲۵۳۴۳۶۴۴

سه گفتار در غلو پژوهی

موجود
100,000 تومان
برگشت به مجموعه: کتاب علوم اجتماعی

سه گفتار در غلو پژوهی نوشته جویا جهانبخش
توضیحات

کتاب سه گفتار در غلو پژوهی شامل کوششی برای بررسی و باز شناسی اندیشه ها و آرای غالیانه است. نویسنده در مباحث خود به مطالعه آثار مکتوب و مواریث بازمانده از ایشان می پردازد. جهانبخش به بررسی مفاهیمی مانند واجب الوجود، ولایت تکوینی، الوهیت، غلو، غلو در صفات، غلو در ذات، ایمان به مبادی، محبت موالی می پردازد. بنا به دیدگاه وی دو گروه غالی قابل شناسایی است دسته نخست غالیان ملحد و دسته دیگر غالیانی که ائمه را آفریده خداوند می دانستند نه خود آفریدگار وی غلو گرایی را منحصر در خدا انگاری نمی داند و برای نمونه به آرای رجب برسی اشاره می کند که او با چنین استدلالی خود را از اتهام غالی بودن می رهانید در حالی که نگارنده این اثر رجب برسی را از غالیان متاخر می داند. نویسنده در اینباره در گفتار نخست کتاب چنین اظهار می داردکه: "غلو بر گذشتن از همین مرز ها و انکارهمین کرانه های مستفاد از عقل و نقل معتبر است و زین رو منحصر به خدا انگاری پیشوایان نبوده و نیست". نگارنده خاطر نشان می سازد که گروه نخست غالیان به دلیل صراحت لهجه هرگز در جمع و جامعه شیعیان دوام نداشته است و عمده انحرافات و مشکلات ناشی از حضور دسته دوم غالیان است و به دلیل عدم وضوح آرا و اندیشه های ایشان بررسی و بازخوانی آثارشان ضرورتی بسیار دارد. نویسنده در بررسی و باز شناسی اندیشه های غالیان به آرا و تفاسیر علامه مجلسی، شیخ مفید، شریف مرتضی، شیخ طوسی، شیخ طبرسی، ابوالقاسم خویی و ابن شهرآشوب تمسک می جوید. به باور نگارنده غلو گرایان وضوح و روشنی اسلام را از این دین مبین می ستانند و این زیان زمانی بیشتر درک می شود که بدانیم وضوح آموزه های اسلامی مهمترین عامل پیشرفت و گسترش این دین مبین می باشد. رواج چنین نگرش های نادرستی را ورود روایات غیر معقول و تفاسیر ناصحیح را به عرصه معرفت دینی هموار می کند. مطالب کتاب "سه گفتار در غلو پژوهی" را در سه گفتار سامان یافته است. وی در گفتار نخست را به سخن از "نزلونا عن الربوبیه" اختصاص می دهد. وی که در صدد است از دین ورزی محققانه سخن گوید به بحث از ضرورت پژوهش در معرفت دینی می نشیند وی در گفتار دوم از علم امامان سخن می گوید. گفتار سوم این اثر به میراث جابر ابن حیان اختصاص دارد. نویسنده اظهار می دارد که اندیشه شیعی همواره در طول تاریخ مورد آماج حملات و انحراف ها قرار گرفته است بنا به گفته وی یکی از مهمترین ضربات را بر اندیشه شیعی رواج تفکرات ابن عربی و ابن عربی مابان زده است. که از سده هفتم و هشتم با کوشش سید حیدر عاملی ، میرداماد ، صدرای شیرازی و فیض کاشانی با رواج نظام فلسفی در اندیشه ماخر شیعی نهادینه شده است. نگارنده معتقد است آگاهی از حشویگری امری ضروری و انکار ناپذیر است زیرا این مسئله از جمله آسیب های مهم عرصه فکر دینی است. وی به این موضوع به مثابه بدعتی نو نگریسته است که مبارزه با آن وظیفه هر عالم و دینداری قلمداد شده است. نویسنده در بخش نخست کتاب با نقل مطالبی از عیون الحکمه و المواعظ از گفتار ائمه بیان می دارد که "از غلو در حق ما بپرهیزید". وی در گفتار دوم معتقد است علم پیامبران و امامان در نهاد خود روشن و واضح است به واسطه تفاسیرمتصوفانه، مفلسفانه و حشویانه از مواریث غلاة پیچیده شده است. جهانبخش در این بخش از کتاب خود از معرفت پیامبر و امامان واوصیا می پردازد. وی اعتقاد دارد که "ادعای کسانی که پیامبر و امامان ��"علیه و علیهم الصلاة و السلام- را بر جمیع معلومات و اعیان و افراد و امور محیط شمرده اند، ادعایی بی پایه است که در برابر صریح «کتاب» و «سنت» و «واقع تاریخ» تاب پایداری نمی آورد". در جای دیگری چنین می نویسد " هرگاه از آلایندگان نگرش ناب توحیدی اسلام سخن مس رود. بیشتر از مجسمه، مشبهه و مجبره یاد می شود. اگرچه این تطبیق فی الجمله درست است، غافل نباد بود که غالیان نیز که اغلب پاره ای از گرایش های تجسیمی/ تشبیهی/ جبری در آموزه های خود داشته اند در انحرافات پدید آمده در این زمینه سهم بزرگی دارند." نویسنده همچنین در بررسی اندیشه های غلوگرایان به مطالعه مسیحیت تثلیثی (مسیحیت غالی) و مسیحیت قرآنی نیز می پردازد

نظرات

برای این محصول هنوز نظری ارسال نشده است.