...در کتاب ژاپن و سیاستهای امنیت اقتصادی آن بعضی مشخصات روابط تولیدی، رژیم فئودال توکوگاوا تا اوایل قرن بیستم باقی ماند، که البته بعضی از مشخصات فرهنگی- اجتماعی آن دوران هنوز هم در بعضی از جنبههای زندگی اجتماعی ژاپن بهرغم توسعه صنعتی- اقتصادی آن به چشم میخورد. لذا به کار بردن واژه «فروپاشی» برای رژیم توکوگاوا در آن مقطع تاریخی را با بعضی دشواریهای عملی اگرچه نه تئوریک مواجه میسازد. یکی از همین میراثها، تشابه اصول و اندیشههای اقتصادی دوران فئودالیسم و سرمایهداری ژاپن است که در قسمت قبل به آن اشاره شد. مشاهده ظاهری بقایای این میراث است که اغلب ناظران و رهگذران آتی مسائل ژاپن را بر آن میدارد که مسائلی نظیر «هماهنگی سنتها با مدرنیزاسیون»، «ژاپن الگوی جهان سوم» را عنوان نمایند، بدون آنکه به علل اقتصادی- صنعتی و دلایل مربوط به «استواری اصالتهای سنتی در مقابل هجوم توسعه اقتصادی- صنعتی» توجه کافی بنمایند. مورد ژاپن، همان طور که ملاحظه گردید ثابت میکند که عمدهترین دلیل «استواری سنن» که به نحوی در ارتباط با مسائل اقتصادی و تجاری میباشند و توجه به گسترش دانش، اعمال سیاستهای اقتصاد تولیدی و تاسیس نهادها و تشکیلات مربوط به ترویج، توسعه و توزیع محصولات محلی و جلوگیری از استیلای نیروهای اقتصادی بیگانه بر بازارهای داخلی (چه در سطوح تیول و چه در سطح کشور) از دوران بسیار دور فئودالیسم تاکنون در ژاپن میباشد...