کتاب اورستیا آیسخلوس اثر اشیل ترجمه محمود حسینی زاد
در اصلیت ، قدمت و تاثیرگذاری تاریخی تراژدی‌های یونانی تردیدی و شک نیست ؛ ولی میزان تاثیرپذیری ادبیات داستانی و نمایشی هر جامعه از چنین میراثی نیازمند بررسی و پژوهشی جداگانه است. از جمله درام‌نویسان متبحر و مؤثر یونان باستان می‌توان از اشیل (آیسخلوس ۵۲۴-۴۵۵ ق.م) یاد کرد. وی علاوه بر نمایشنامه‌های متعدد دارای درام سه‌گانه‌ای است به نام «اورستیا» که شامل سه نمایشنامه «آگاممنون» و «خوئفوروئه» (شراب‌آوران) و «الاهگان انتقام» است. عده‌ای معتقدند که «اورستیا» پس از «ایلیاد» و «اودیسه» عالی ترین نمونه ادبیات یونان است ... در زیر به روند وقایع داستان دقت کنیم : ۱) «آگاممنون» تانتالوس ---› خوراندن طعام و شراب خدایان به فرزند خویش (پلوپس) ---› برانگیختن خشم ارواح منتقم ---› پلوپس : به دست آوردن سلطنت آلیس + کشتن همدست خود + همسری دختر پادشاه مقتول (هپیودامیا) ==> صاحب سه فرزند : توئستس / آتروپه / آترئوس همبستری خواهر و برادر (توئستس و آتروپه) ==> صاحب فرزند ---› کشتن فرزندشان توسط آترئوس ---› خوراندن گوشتش به توئستس به بهانه انتقام‌گیری از خواهرش آتروپه ==> سوگند آیگستوس نوه‌ی دختری توئستس برای انتقام‌گیری از آترئوس دو فرزند آترئوس : آگاممنون / منلاپوس ---› ازدواج آگاممنون با کلوتایمنسترا ==> صاحب دو دختر : ایفیگینیا / الکترا و صاحب یک پسر : اورستس قربانی کردن ایفیگینیا توسط پدر (آگاممنون) در جنگ تروا ==> وحشت کلوتایمنسترا از کار آگاممنون ---› فتح تروا توسط آگاممنون و ربودن شهزاده‌ی تروا ---› فریب کلوتایمنسترا و همبستری با او توسط آیگستوس ==> کشتن آگاممنون و شهزاده‌ی تروا توسط آن‌ها ۲) «خوئفوروئه» کلوتایمنسترا ٬ فرزندش اورستس را به فوکیس می‌فرستد ---› اورستس بزرگ شده به عنوان تاجری ناشناس بازمی‌گردد ---› بر سر مزار پدر ٬ خواهرش الکترا خواهان انتقام خون پدر توسط اورستس ---› کشتن کلوتایمنسترا و آیگستوس توسط اورستس ۳) «الاهگان انتقام» دیوانگی اورستس و مطرود و آواره ---› الاهگان انتقام در پی او ---› اورستس به معبد دلفی و بعد به آتن و معبد آتنه می‌رود ---› آتنه او را «کمال یافته از درد» می‌نامد ---› درخواست آتنه از الاهگان انتقام برای محاکمه اورستس در دادگاه آریوپاگوس (قانون به جای خونخواهی شخصی) ---› آتنه : رئیس دادگاه و الهه شهر ---› آپولون مدافع آورستس ---› جانبداری آتنه از اورستس ==> آزادی اورستس ---› فریفتن و توجیه الاهگان انتقام توسط آتنه در ابتدای این سه‌گانه می‌بینیم که تانتالوس آغازگر گناه نخستین است (خوراندن طعام و شراب خدایان به فرزند خویش). میوه آن همبستری دو فرزند دختر و پسرش است. این نیز کاشته شدن بذر انتقامی را فراهم می‌سازد که حوادثی پیچیده‌تر را رقم می‌زند