کتاب تنگنا اثر هوشنگ گلمکانی
اما هنگامی ، بسیار کم پيش مي آيد که احساس مي کني آرام آرام يا ناگهاني، داري در يکي از اين دنياها غرق مي شوي. گاهي مقاومت مي کني و موفق مي شوي، اما چند بار در طول زندگي رخ مي دهد که مقاومت هم بي فايده است و خود را رها مي کني و درمي يابي که چه مقاومت احمقانه اي، مي بيني که غوطه ور شدن در اين دنيا چه قدر شيرين است... ... آدم گاهي دلش مي خواهد در اين زمينه هاي بي ضرر جلوي خودش را ول کند و غوطه بخورد در جزئيات شايد بي مقدار يک کليت دوست داشتني و خاطره انگيز... کتاب تنگنا گلمکاني، به گواه نگاهش به سينما که در نوشته هايش موج مي زند، گويي در اعماق ناپيداي سينما شيرجه زده و حالاسعي مي کند صيدهاي کمياب خود را لابه لاي مشتي کلمه توضيح دهد، نشان دهد و حتي فرياد بزند. صيدهاي او گاه به شدت ديدني اند. تـنـگـنـا فیلمی پرسهزن است و در پسزمینه همه حضورهای علی خوشدست، تصویر جامعهشناسانه دقیقی از آن دوران به یادگار میماند. در حالی که سینمای آن سالها در چند تصویر و فضای تکراری و بهشدت جدامانده از جامعه بیرونی خلاصه میشد، تصاویر تـنـگـنـا سند روشنی از حال و روز تهران دهه پنجاه و شمایلهای اجتماعیاش است.همچون کـنـدو که شب رنگی تهران را بیشتر و بهتر از هر سند تصویری دهه پنجاه برای همیشه به یادگار گذاشته. بخش عمدهای از پرداخت وسواسگونه گلمکانی در کتاب هم صرف بازخوانی و بازیابی دقیق نشانهها و مختصات وقوع داستان و موازیسازی تهران دیروز و امروز گردیده. او همچنین بهطور جامع به روند شکلگیری فیلمی نامتعارف در دل سینمای عقیم و بیطراوت آن روزگار میپردازد. سینمایی که جز اندک مواردی، در آن سالها، نشانی از نوخواهی و اندیشه غیرفرمایشی ندارد. خواننده خردمند، خود به تطبیق نمونههای تاریخی مینشیند.