کتاب در پیرامون ادبیات اثر احمد کسروی
کتاب نایاب و مهیج در پیرامون ادبیات یکی از ارجدارترین نوشته‌های احمد کسروی است که به آلودگی بسیار بیمناک «ادبیات» در میان توده‌ی ایرانی می‌پردازد. نویسنده از هنگامی که ماهنامه‌ی پیمان را بنیاد گزاشت ، روزهای پنجشنبه و نیز یکم ماه را نشست داشته که خوانندگان ماهنامه و آشنایان می‌آمدند و در پیرامون گرفتاریهای توده و دیگر زمینه‌ها سخنانی می‌راندند و یا ایرادهای خود را باز می‌نمودند. در پرمایگی آن نشتها همین بس که هفت تایِ آن چنین کتابی پدید آورده. از نُه سال پیش از چاپ این کتاب گفتگو در زمینه‌ی شعر و «ادبیات» در پیمان آغاز می‌شود. چندین گفتار در آن باره نوشته شده و در ماهنامه به ده‌ها ایراد پاسخ داده می‌شود. این گفتگوها در روزنامه‌ی پرچم نیز دنبال شده و از آنها یک دفتر بنام «حافظ چه می‌گوید؟» نیز پدید آمده بچاپ می‌رسد. بکسانی که نوشته‌های کتاب را مخالف باورهایشان می‌یابند یادآوری می‌کنیم که به یکبار خواندن آن بس نکنند. این کتاب همچون دیگر نوشته‌های نویسنده از روی جستجو ، فهم و اندیشه فراهم آمده. چون مطالب نو و به گوشها ناآشناست می‌باید با اندیشه و دقت خوانده شده و در هر موضوعی به داوری خِرَد بازگشت و فریب هیاهو را نخورد. کتاب خود گویا و رساست. اینست ما بسخن دیگری نیاز ندیده خوانندگان را با آن تنها می‌گزاریم. معنی واژه‌های نو و پانویسهایی که با « و » جدا گردیده از ویراینده است.