دانلود کتاب اشکانیان اثر م. م. دیاکونف ترجمه کریم کشاورز
اساس پولی دولت پارت بر نقره بوده و تقلیدی از پول سلوکیان شمرده می شده ولی از قرن دوم پیش از میلاد در سرزمین پارت مبنای مستقلی برای پول خود ایجاد کردند. ولی از لحاظ تسهیل تجارت و داد و ستد خویش با روم پول خود را ازاشکانیان با بلاد عهد سلوکیان مشابهت داشته سیاست مالیاتی اشکانیان نیز در شهرها تقریباً با سیاست مالیاتی سلوکیان مطابق بوده است و شاید هم پادشاهیهای تابع خراج مقرر سالیانه را به خزانه اشکانیان می پرداخته اند و سازمان داخلی آنها و از آن جمله شیوه وصول و اساس مالیاتی کماکان مستقل بوده است.
ولی عجاله برای اثبات قطعی این نظر مدارک مثبتی در دست نداریم. در ایران زمان پارتیان کارهای پردامنه ای در زمینه آبیاری انجام می شده است. در دو کتیبه منظوم مکشوف در شوش که در مدح زاماسپ ساتراپ سوزیان (خوزستان) نوشته شده بوده که یکی بریدگیهای فراوان دارد و به تاریخ ۳۷-۳۲ ق.م. است و دیگری ظاهراً نوشته ایست بر پایه مجسمه مفرغی زاماسپ و مربوط به سال ۱-۲ میلادی میباشد. شبکه جدید آبیاری را که و آبهای گوندیسی » خابورو با شاخه آن را برای حاصلخیزی کلرهایی ) مهاجر نشینهای یونانی که از قدیم تشنه آب بوده اند. رسانده تمجید می کند تکمیل قطعی شبکه آبیاری مرغیان (مرو) نیز در زمان پارتها صورت گرفت.
در نجد ایران نیز زراعت فقط به مدد آبیاری مصنوعی مقدور بوده. در آنجا شيوه حفر کاریز پیش از روشهای دیگر متداول بوده کاریزها دالانهای زیرزمینی هستند که آبهای تحت الارضی را جمع کرده و سپس به جویهای روی زمین می رسانند. این روش اکنون نیز در ایران متداول است. ثروتهای کانی کشور و حق استخراج آن به پادشاه پارت تعلق داشت. طبق مندرجات نامه پلين كوچك به تراژان در معادن مزبور از کار بردگان شاهی استفاده می شده . یکی از لحاظ حیات اقتصادی پارت میانجی بودن آن در بازرگانی شرق و غرب فوق العاده اهمیت داشته . در وقایع نگاری رسمی چین گزارش چژان نسیان عامل آن دولت درباره سفر وی به سرزمین پارت به زبان چینی پارت را آنسی میخواندند و این تلفظ چینی نام آرشاک بوده در قرن دوم ق.م. محفوظ مانده است .
ظاهراً وی برای تحقیق در وضع سیاسی و تجاری آن سامان سفر کرده بوده. جالب توجه است که چژان تسیان تخم رزانگور و یونجه را از خانه پارت (ایران) با خود به چین برد. شاهان پارت از گسترش بازرگانی حمایت میکردند زیرا حقوق گمرکی بازرگانی یکی از مهمترین چشمه های عواید خزانه شاهی بوده است. پارتها بخصوص دو جاده بسیار مهم تجاری را تحت نظارت خویش داشتند یکی جاده کنار فرات که از آسیای صغیر آغاز شده و از سوریه و شمال بین النهرین می گذشته و به خلیج فارس منتهی می شده و دیگر جاده شمالی که از فرات آغاز شده از خانه ماد و پارت عبور کرده به سوی مشرق و ترکستان چین ممتد می گردید و به جاده ابریشم چین می پیوست. شاخه دیگری از این جاده شمالی سرزمین پارت را به هندوستان ) از طریق کابل ) متصل می کرد.
تشکیلات وشیوه حمایت و نگهبانی جاده های کاروان رو و بازرگانی - از لحاظ آن زمان - در سطحی بسیار عالی قرار داشت راهها نگهداری می شد و چاههایی برای رفع احتیاج کاروانیان حفر می گشت و در منزلگاههای بزرگ کاروانسراها وجود داشت. بنابه گواهی اسناد مکشوف در دورا- اوروپوس به منظور تأمین جان و مال کاروانیانی که از بیابان عبور میکردند در برابر خطر حملات را هرنانه بدویان دستجات انتظامی ویژه سوار همراه کاروانیان حرکت میکردند.
در اختیار بازرگانان اطلاعات مکتوبی درباره وضع راهها و منازل گذاشته می شد. شرح مسالک و منازل به قلم ایسیدور خارا کسی واجد چنین جنبه ای بوده. از مشرق ابریشم و آهن و چرم [۲۷] و عاج و مصنوعات پارچه ای و اشیاء طرفه و روغنهای معطر و سنگهای قیمتی و غیره حمل میکردند و از مغرب کالاهای مصنوع از قبیل آبگینه و مفرغ و پارچه و سفالینه و پاپیروس و دیگر امتعه صادر می کردند.
مصنوعات پارتی نیز در میان امتعه مذکور دیده میشد و در دورترین نقاط از ساخته های پارتها کشف شده است. مثلا در اطراف الویا ) سرزمینهای مجاور سواحل شمالی دریای سیاه ) صفحات عاج کنده کاری شده که تصاویر پادشاه و اعیان و خنیاگران و پیکرهای لخت بر آنها منقوش است یافت شده است.
برای خرید کتاب اشکانیان ترجمه کریم کشاورز نسخه چاپی اینجا کلیک نمایید و برای دانلود رایگان به ادامه مطلب مراجعه نمایید.
حیث وزن با دینار رومی برابر ساختند در آن زمان تاریخ سکه های پادشاهان پارت از مبدأ عهد سلوکیه احتساب شده و نوشته آنها به یونانی بوده است. در قرن اول میلادی نوشته پارتی (آرامی) برسکه های پارتی پدید آمد. و در عین حال جنس فلز سکه ها به بدی گراییده، از وزن آنها کاسته شد. برخی پادشاهیهای کوچک و تابع نیز به نام خود سکه ضرب می کردند. تذکر این نکته جالب است که شهر (پولیس) مهمی همچون سلوکیه - بردجله در زمان پادشاه مقتدری مانند مهرداد دوم مستقلا به ضرب سکه مبادرت می ورزید.
درباره سازمان لشکریان پارت نیز اطلاعات ما ناچیز است. شکی نیست که در زمان نخستین شاهان ارشاکی (اشکانی) سازمان مزبور مشابهت فراوان با تشکیلات د مردم - لشکری پیشه و عهد هخامنشیان داشت ولی در امپراطوری پارت ماهوا دگرگونه بوده با این حال شاهان پارت نیز در لحظات دشوار از دستجات جنگی و عشیرتی قبایل دانه استفاده میکرده اند.
در ارتش پارت وظیفه اصلی را سواران انجام می دادند که مرکب بودند از سواران سبك اسلحه (کمانداران) و سنگین اسلحه نیزه داران و کمانداران، تیراندازان سنگین اسلحه - پا کا تا فراکتاریان - زره هایی مرکب از صفحات فلزی و و یا فلس گونه به تن داشتند و ممتازترین واحد لشکر را تشکیل میدادند و افراد آن از میان آزادگان انتخاب میشدند به ایرانی «آزاتان» Aratan مفهوم اجتماعی این اصطلاح در عهد پارتها عجالة" روشن نیست.
ارتش دائمی وجود نداشته چنانکه جنگی بروز می کرد بزرگان با سلاح کامل در نقطه گرد آمدن دستجات حضور به هم رسانیده و تابعان خویش را نیز می آوردند و بخش اصلی دستجات سبك اسلحه از افراد اخیر الذكر ( تابعان ایشان ) تشکیل می شده مؤلفان عهد باستان میگویند که اکثریت لشکریان پارت را بردگان تشکیل می داده اند و ظاهرا این نظر را باید مردود دانست به احتمال قوی مؤلفان یونانی و رومی کلمه ایرانی و آزات را به معنی تحت اللفظی و غیر دقیق یعنی « آدم آزاد » تعبیر کرده و برای باقی لشکریان با بخش غیر ممتاز سپاه مفهوم مخالف کلمه را قائل شده ، ایشان را و غیر آزاد ، یعنی برده خوانده اند. البته ممکن است بردگانی نیز در میان لشکریان پارت وجود داشته اند ولی ایشان نیروی کومکی بوده اند نه اصلی فن محاصره و قلعه گیری و انتظامات لشکری پارتها چندان عالی نبوده. بنه لشکر بیرون از حد زیاد و حجیم بوده است. با این حال سواران پارتی با طرز استفاده از صف متفرق آشنا بودند و اسالیب حمله روانی را علیه دشمن به کار می بستند. شیوه و شگرد سوق الجیشی محبوب پارتها حمله متقابل بود و درخشانترین نمونه آن جنگ
و لشکر کشی علیه مارک کراسوس می باشد.
باری آنچه در بالا گفته شد و یژگیهای اصلی زندگی اجتماعی پادشاهی پارت تا حدی که از مدارک ناچیز موجود میتوان دریافت - می باشد. موضوع فرهنگ -
ایران در آن زمان در فصل (دهم) این کتاب مورد بحث قرار خواهد گرفت.
