كتاب سلطان محمد و مکتب او مصور، برگردانی است از متن مهم و اصلی كتاب به زبان تركی آذربایجانی و با الفبای كریل كه به معرفی "سلطان محمد تبریزی" ـ از نگارگران برجستهی ایرانی در عهد صفویه ـ اختصاص دارد، نیز معرفی و شرح آثار و مكتب او (مكتب نقاشی تبریز) كه به همراه تصاویری از نقاشیهای وی در بخش پایانی كتاب به چاپ رسیده است. گفتنی است، در تركیببندی تابلوهای سلطان محمد شخصیتها دقیقا در مكانهای لازم و مشخص كار شدهاند او با چنین طراحیهایی یك فضای معمولی و زمینی را نقش نمیبندد بلكه تابلوهای او هر یك جهانی است از بهشت خیالی انسانی كه بالاتر از مكان زمینی است. اولین نگارهی امضادار سلطان محمد به یكی از دلاوریهای بی حد و حصر بهرام گور در منظومهی هفت پیكر اختصاص دارد. این صحنه كه كمتر در نگارههای دیگران انعكاس یافته، شرح واقعهای است كه در آن بهرام گور، گورخر و شیری را كه بر پشت او جسته با یك تیر به یكدیگر دوخته است. تصویر طبیعت نیز در آثار سلطان محمد واقعیتر و متمایزتر از گذشتگان وی است. در آثار وی منظره، نمود ایدهآل بهشت نیست، بلكه تجسم شاعرانهی طبیعت است. طبیعت و منظره در آثار وی، تنها مكان رخداد یك حادثهی ساده و یا طبیعت منفعل در یك زمینه نیست بلكه بخش جداییناپذیر آثار اوست كه در خدمت بسط و تشریح موضوع قرار دارد. همچنین (طبیعت) كمك بزرگی در قوت بخشیدن به بار حسی و هیجانی تابلوست. نویسنده خاطرنشان میسازد: "در سالهای 40 ـ 1530 میلادی (47 ـ 937 هـ. ق) مصورسازیهایی كه سلطان محمد برای كتابهای خطی داشته و تركیببندیهای زیبا و شاعرانهای كه به طور مستقل اجرا كرده است، اعجاز هنری او به شمار میرود. در آثار خلقشدهی این دوره، كامل بودن فرمهای زیبا و بدیع، تجسم شاعرانهی طبیعت و دنیای شگفتانگیز اطراف، شخصیتها، به خصوص مهارت بینظیر در تركیببندی و رنگپردازی، ارایهی حرفهای این آثار و اصالتشان و ... هر بینندهای را شیفته میكند. هارمونی حیرتانگیز رنگهای متضاد و تجسم ایدهآل و زندهی طبیعت، بر بار تزئینی نگارهها میافزاید. زیبایی والهكنندهی فرمها، احساس هیجانی نگارههای آذربایجانی و منحصر به فرد بودن آنها، قبل از هر چیز، در رنگبندی شاد و سرخوش و گاه ظریف و شاعرانهی آن به چشم میخورد... اعتلای هنر نگارگری در یك برهه از تاریخ وابسته به نام سلطان محمد است و با علم به این كه نقاشی قرن شانزدهم میلادی (دهم هـ. ق) مكتب تبریز مدیون خلاقیتهای اوست، میتوان گفت، همان سه مرحلهای كه دربرگیرندهی مسیر پیشرفت زندگی هنری استاد است، در اصل مراحل اساسی گسترش و اعتلای هنر نگارگری آذربایجان محسوب میشود. آثار سلطان محمد در هر مرحله، انعكاس ارتقای خصوصیات هنر قرن شانزدهم میلادی (دهم هـ. ق) مكتب تبریز است.