«اسدحيدر»، يكي از عالمان بسیار مهور معاصر و تربيت يافتگان حوزه علميه نجف اشرف است كه با تدوين كتاب عظيمِ «الامام الصادق و المذاهب الأربعه» به تحليلي نو و جامع، پيرامون ابعاد شخصيت حضرت صادق7 پرداخته است. نوشته حاضر، گزارشي از اين كتاب است كه سالها پيش از انقلاب، از سوي «دارالكتاب العربي» در بيروت منتشر شده است.. كتاب «الامام الاصادق و المذاهب الاربعه» از: اسدحيدر، در سه جلد (و هرجلد دو جزء) تشكيل يافته است و هرجلد، حدود 600 صحفه بحث غني و سرشار از تتب�'ع و كاوش دارد. . همان گونه كه از نام كتاب پيداست، وجهه عمدهتر كتاب، به تحليل مكتب فقهي و علمي و تفسيري امام صادق7 در ارتباط با مذاهب چهارگانه اهلسن�'ت و پيشوايانِ مذاهب اربعه پرداخته است.. * * * جلد اول، از مقدمه خوب «دكتر حامد حنفي داود»، استاد ادبيات عرب در قاهره برخوردار است، و مقدمهاي كه خود مؤلف بركتابش نگاشته است. از آنجا كه امام صادق7 بخشي از دوران خلافت امويان و بخشي از دوره بني عباس را درك كرده است، در آغاز كتاب، به ترسيمِ سيماي بنيامي�'ه و فتنهانگيزي هايشان پرداخته و دوران تحول خلافت از امويان به مروانيان را معرفي كرده و ويژگيهاي عصري را كه امام صادق7 به دنيا آمد (خلافت عبدالملك بنمروان)، بازگو كرده است.. تشريح دوران خلافت سف�'اح و منصور دوانيقي و برخوردهاي آنان با اولاد پيامبر و مشكلاتي را كه امام صادق7 در هر دو دوره داشت، از مطالب ديگر اين بخش است. اشاره شد كه شخصي�'ت امام صادق7 همواره مورد توجه بوده است. در بخشي از كتاب به شخصي�'ت امام صادق7 و سخن عالمان بزرگ درباره عظمت علمي آن حضرت اشاره شده است. . كساني همچون زيدبن علي، منصور دوانيقي، مالك بن انس، ابوحنيفه، ابن ابيالعوجاء، ابن حي�'ان، شافعي، جاحظ، هيثمي، زركلي، ميرعلي هندي، خفاجي، زرقاني، يافعي، مناوي، فريدوجدي، پطرس بستاني، عارف ثامر و... دهها چهره ديگر از متقد�'مان و متأخ�'ران، با طيفهاي فكري و اعتقادي گوناگون، از جمله افرادياند كه ديدگاههايشان درباره پيشواي ششم آورده شده است..