کتاب خاطرات مسکو اثر اما گرشتین ترجمه احسان لامع
عشق ناخواسته...نویسنده در این کتاب به رویدادهای زندگی نویسندگان و شاعران در زمان استالین از جمله آنا آخماتوا و اوسیپ ماندلشتام پرداخته است. در قسمتی از این خاطرات آمده است : داشتم از خیابان گورکی رد میشدم که یک نفر مرا به نام و فامیل صدا کرد. پشت سرم بود و از من میخواست که بایستم. نگاه کردم دیدم همان بازجویم در کولیماست. نمیدانم باورت میشود یا نه. ولی ما به قهوهخانه فیلیپوف رفتیم و سر یک میز نشستیم ... او گفت نتوانسته مرا فراموش کند. گفت پاهایش باد کرده و آب آورده و حالا تنها میتواند بگوید که کارهای نبوده است. خیلی آنجا نشستیم و او همواره تمام تقصیرها را به گردن دستورات مافوقهایش میانداخت. پرسیدم آن آب دهان داخل سوپ چطور؟ آن هم دستور مافوق بود؟ گفت میدانی؟ آخر تو خیلی سرسخت بودی...»