کتاب تاریخ ارمنیان گیلان نوشته فرامرز طالبی
براساس اسناد مكتوب، حضور ارمنيان در گيلان قبل از سال 1494 م ثبت شده است. اما حضور متمركز آنان در حدود سال 1013 ق بوده كه به فرمان شاه عباس صفوي صورت گرفته است. در اين زمان حدود بيست و چها تا بيست و هفت هزار ارمني به گيلان و مازندران براي زراعت و تربيت كرم ابريشم كوچ داده شدند. اما بيش تر آنان به علت ناسازگار بودن آب و هوا و شايد بر اثر بيماري وبا جان سپردند. ارمنيان در زندگي پر از فراز و نشيب خود توانستند با مردن گيلان بياميزند. اين دو قوم زندگي مسالمت آميزي را در طول تاريخ پي ريزي كرده اند ارمنيان گيلان در تمامي امور فرهنگي، هنري، تجاري، صنعتي و... پيشرو بودند و در به ثمر رساندن انقلاب مشروطيت گيلان نقشي به سزا داشتند. اين كتاب نگاهي كوتاه دارد به اسكان اوليه، جمعيت (پيشه و كار)، كليسا، آموزش و پرورش، تجارت، هنر و... ارمنيان گيلان.