کتاب چند صد نام دریای خزر نوشته عبدالرحمان عمادی
کتاب «چندصد نام درياي خزر» دربردارندهي صدها نامواژه از درياي خزر و گزارش هريک از آنها بر پايهي واژهشناسي و تاريخ و جغرافياي تاريخي و باورها و اسناد باستاني و مدارک موجود در فرهنگ ايران، شناسنامهاي است براي درياي خزر و ساکنان کناره و پيرامون اين دريا از گذشته تاکنون که سهم ايران و فرهنگ ايراني در آن از همه بيشتر و ريشهدارتر و نمايانتر نشان داده شده است. عمادي در اين کتاب مدعي است که بيش از 90درصد اين نامها ريشهي ايراني دارند. از نظر فرهنگي، سابقهي ايرانيها و حضور آنها در كنار اين دريا بسيار بيشتر از ديگر مليتهاست، ضمن آنكه هر كدام از اين نامها خودشان منشأ يك مقاله هستند. اين در حالي است كه تا به حال در منابعي مانند دايرةالمعارف بزرگ اسلامي بيشتر از 50 يا 60 نام براي درياي خزر ديده نشده است. اين كتاب تا حدودي براي كساني كه پيرامون درياي خزر هستند، شناسنامهي آنها در پيوستگي با فرهنگ ايران است. ديدگاه كتاب «چندصد نام درياي خزر» جنبهي تاريخي، جغرافيايي و واژهشناسي دارد و به هيچ وجه دليلي براي مخالفت با نامواژههاي اين كتاب نيست. در برخورد اول فكر ميكنيم كه تلفظ نامواژهها جنبهي بيگانه دارد؛ اما اگر خوب آنها را بشناسيم، متوجه ميشويم كه نامواژهها با فرهنگ ايران وابستگي كامل دارد و در نوشتن اين كتاب جنبهي تبليغاتي، سياسي و انديشهي خاص مدنظر نبوده است. كتاب «چندصد نام درياي خزر» كتابي پژوهشي است و براي كساني نوشته شده كه به موضوعات تاريخي و علمي علاقهمندند.