سوشیانت یا سیراندیشه ایرانیان درباره موعود آخرالزمان

کتاب سوشیانت یا سیراندیشه ایرانیان درباره موعود آخرالزمان نوشته علی اصغر مصطفوی

براى فهمِ چگونگى پديدارى انديشه ى موعود در ذهن بشر باستانى ودرک تفاوت ماهوى آن با نگرش دينى، بايد زندگانى بشر را نگاهى دوباره افکند; زندگانى اى که بى گمان آسان وبى دغدغه نيست: سيل وزلزله، پيرى وبيمارى، گرسنگى وتشنگى، جاه طلبى وزياده خواهى وبالاخره نيازهاى بغرنج عاطفى، همه وهمه در کنار دل مشغولى هاى فلسفى ودينى، سبب شده اند تا در يک کلام، حيات خاکى به عرصه ى پيکار مانند شود; پيکارى براى بقا ودستيابى به آسايش توأمانِ جسمى وروانى. بدينسان، آدمى در ميانه ى کشمکشى دامنه دار براى تداوم حيات وکسب رضامندى از چند وچونِ آن قرار داشته است: او از يک طرف، دغدغه ى گرسنگى شکم وبيمارى تن خود داشته واز طرف ديگر، ذهن جوينده وپرسش گرش، به سوداى فهم حقايق ووقايع گرفتار آمده است. ناگفته پيداست که اين همه در جاى خود، بر انديشهورزى نوع بشر بى تأثير نبوده است ونمى توانسته باشد. اما انسان باستانى در عين همه ى اين دشوارى ها ومصايب، شاهد دَوَران وچرخشِ طبيعت در هيأت روز وشب، يا بهار وخزان، يا زوال ونوزايى ماه نيز بود واز اين روى دادهاى شگرفِ طبيعى نتيجه مى گرفت که رنج ها هم چون تاريکى وحشت افزاى شب يا سرماى کشنده ى زمستان دوامى ندارند وعاقبت به روشنايى وشادکامى وگرمى مى رسند. او با ذهن شديداً فلسفه گراى خود چرخه ى دايمى طبيعت را تجلى قانونى کيهانى مى ديد که بر تمام شؤون زندگى حاکم است، قانونى که به زشت کارى وشقاوت پايان مى دهد ونيکورزى را ارج مى نهد. او از مشاهدات خود به اين نتيجه مى رسيد که روزگارانى پيش، در عصرى زرين وسرشار از نيکى به سر مى برده است. دورانى سراسر خوشى وآسايش هم چون بهار.... وبى گمان بود که عاقبت در گذر از چرخه ى بزرگ زمان، به همان دوران طلايى واصل خواهد شد....