کتاب جوحی اثر احمد مجاهد
کتاب کمیاب و جالب جوحی" نمونه حکایات منتسب به شخصیتی طنز به همین نام است که در فرهنگ عامه عربی و ایرانی و ترکی رایج بوده است. از جوحی چون ملا نصرالدین حکایات و نکات طنز زیادی وجود دارد. مولف در این اثر حکایت های عربی و ترکی را هم ترجمه کرده است.
متن حاضر كه يك متن تحقيقي است و براي اولين بار در زبان فارسي ارائه مي گردد، در زمينه فرهنگ عامه، ادبيات داستاني براصل تطبيعي و ريشه يابي، تاليف شده است. در اين كتاب سعي شده است تا حق به حق دار برسد يعني صاحبان اصلي و اوليه حكايات معلوم شود و سهم هريك از فرهنگ هاي ترك تركيايي (عثماني) و عرب و فارس روشن گردد.
نام اين كتاب در اصل «نوادر جحا» است. چون نام «جحا» در ادب فارسي از نظم و نثر، به دو صورت «جحا» و «جوحي» آمده است، و نام «جوحي» در گوش فارسي زبانان مانوس تراز «جحا» ست، از اين رو نام مطلق «جوحي» براي ترجمه كتاب انتخاب شده است. واما اين كتاب طنز كه اصل آن به زبان عربي است، در بسياري از دانشگاه هاي اروپا (شاخه ادبيات) و كشورهاي عربي، موضوع پايان نامه هاي دكترا قرار گرفته است. متن حاضر كه يك متن تحقيقي است و براي اولين بار در زبان فارسي ارائه مي شود، در حوزه فرهنگ عامه و ادبيات داستاني و با تكيه بر اصل تطابق و ريشه يابي، تاليف شده است.
«جحا» كه در ايران با نام «ملانصرالدين» شناخته شده، مردي ساده لوح و زود باور است كه ماجراهاي او از شيرين ترين حكايت ها و داستان هاي طنز مردم كشورهاي عربي، تركيه و ايران در قرون ميانه است. درباره هويت او و حكاياتش چند قول در دست است. از آن جمله «ابن نديم» در كتاب «الفهرست» كه در قرن چهارم هجري نوشته است، از كتابي به نام «نوادر جحا» نام مي برد.
كتاب حاضر، با استفاده از منابع و نسخه هاي متعدد، گردآوري و ترجمه شده است. كتاب، داراي مقدمه مفصلي است كه در آن شخصيت «جحا»، اقوال مورخان درباره او، چاپ هاي كتاب «نوادر جحا» و «ملانصرالدين» ونقش «جحا» در ادبيات بررسي شده است.
پايان بخش كتاب، فهرست هاي كامل و متعددي است درباره نام هاي كسان، نام هاي كتاب ها، نام هاي جاي ها، نام هاي قبايل، منابع تحقيق «جحا» و منابع عربي و فارسي. كتاب مصور است و حكايت ها و داستان هاي شيرين آن با تصاوير زياد همراه گشته است.