دانلود کتاب تاریخ زندیه: جانشینان کریم خان زند اثر ابن عبدالکریم علیرضا شیرازی
در تاریخ سلطنت کریم خان زند ایمانی بان برده است امر سلطنت بلاد ایران مغشوش و هر پنج روز نوبت حکمرانی بنام یکی بلندآوازه بوده تا در سنه ۱۱۶۳ مهر منیر دولت کریم خان زند از افق پرته ملایر عراق ظاهر و در سنه ۱۱۱۳ در شیراز وفات یافت و از هنگام فوت کریم خان که مبدای طلوع آفتاب عالمتاب : دولت قاجاریه است نیز بعضی از ارباب تواريخ بضبط وقايع اموران دولت روز افزون ارتکاب ورزیده و در ذکر وقایع انقراض دولت زندیه احدی متعرض نشده بود یکی از دوستان صمیم در جاده صداقت مستقیم خواهش نمود که این غبار قدوم را دروان طریق حکایت طراری و مرحله پیمایان وادی عبارت پرداری ابن عبد الكريم علی رضای شیرازی بذكر مجملی از وقایع اموریکه بعد از فوت کریم خان تا انقراض دولت زندیه مقتضای حکمت اولى وقدرت لم يزلى بظهور رسیده است مبادرت نماید هرچند بنابر عدم استعداد و قابلیت ماده دامن از قبول آن برچیده تا مدتی گریبان این مطلب در کشاکش گفتکو واصرار او از حد اعتدال تجاوز نمود آخر الامر اصرارش بر انکار این خاکسار غالب و است.
رضای خاطر او را طالب و از الطاف عیب پوش مستمعان مستظهر گردیده بذكر ان جسارت ورزید در بیان خانه کار خانان علیین اشيان وكيفيت أن كريم خان زند بعد از انتظام مهام اذربایجان و عراق و دارالمرز وکیلانات مراجعت بشيراز و بعضی از عظما وسرخیلان و اشرار ولایات مزبور را باتقان خود آورده بدریخ سیزده شهر صفر سنہ ۱۱۷۹ وارد این باده مینو مثال وب بادی و معموری مملکت مزبور اشتغال ودر اصل شهر وخارج قلعه شیراز جنت دراز بیوتات دلکشا و عمارات وسيع ومسجد وحمامات وتكيا وخانات رفيع البنا وبركهاى كوترصف القضا و بازار ة وبروج وحصار کیوان رفعت و خاکریز وخندی قلعه آن شهر در کمال ضبط و استحکام بمهندسی طبع بلند ان خديو ارجمند صورت اتمام پذیرفته در سنوات توقف شیراز کلید فتح ولایت کرمان و محل سیستان که در تصرف جماعت سیستانی وافغان بود.
و بعضی از بلاد دیگر که در اوقات غیاب انسلطان دادگر از باز زده بودند بعلاوه ام البلاد بتمره باعتمام صادق اطاعت سر خان ونظر على خان وعلى محمد خان زند و غیره از خوانین و سرداران بتصرف اونهای آن دولت در آمد للحق در عهد ان خدیو معدلت کستر که از فرط عدل وانصاف مصدوقة اذا أراد الله برعيه خَيْرًا جَعَلَ لَهُمْ سُلطان كَرِيمًا. سمت ظهور یافته واز فر طلعت مهرکستر طالع در پرورش پرتو بیروزی بر ساحت احوال عموم ممالان محروسه بالتخصيص اهل شیراز تافته در بسیط آن بلده طیبه بحدى بساط عدل و داد گسترد شعر که شد بیمن عدالت مداین اوله که شد میمنت امن کعبه ژنی بجایی رسید که از اکثر بقاع ربع مسكون معمورتر و از اغلب بلاد مشهورة عالم امکان مشهورتر خلقش در کمال آرام در بستر امن و امان اسایش کزین و مکرر اوقات با شاهدان ما رخسار زهره جبین بتجرع اقداح راح ريحاني اتش عشرت و شادمانی در کانون سینه میافروختند زمانه کرد مهیا بساط عیش و نشاط .
سپهر کرد معبد مهاد امن و امان . شعر و مدت سیزده سال در شیراز بستر استراحت گسترده در سال چهارده مفاد كُل نفس ذائقه انموت ساقی اجل پیمانه حیاتش را از باده تلخکام دور دورتك ليالي و ایام مالامال واستیلای مرت موت بر مزاجش بسرحد کمال نشأ شراب ممات علامات اتمام دور حیاترا بر مقربان و پرستاران نشان میداد از جمله عظما واکابر ولایات کہ ان خدیو عدالت ایات باخود بشیر از آورده ان محمد خان ولد محمد حسن خان قاجار بود که از سلسله جلیله سلاطین عظام ونتيجة رفيعة خواتین کرام آثار دولت وفر اقبال از ناصیه احوالش ظاهر و خورشید روز افروز دولتش در اوج سعادت هنگام فرصترا ناظر چون بمصداى إِذَا أَرَادَ اللَّهُ شَيْئًا هياً أسبابه بایست اسباب ان دولت دوران عدت مجتمع ومهيا کردد .
در روز دوازدهم شهر صفر سنه ۱۱۹۳ ان زيبنده سرير وافسر بانهای منهیان قضا و قدر و اقتصای سعادت طالع و بلندی اختر از احتار آن خسرو باوقار مستحضر وبعزم شکار شاهباز دولت از قلعه شیراز بیرون رفته بنابر اینکه در آن روز از حیاتش رمقی باقی بود آن شب بانتظار وصول خبر فوت او در خارج شهر توقف وعلی الصباح که روز سهشنبه سیزدهم ماه مذکور بود روز تقریبا دو ساعت از گذشته جرعه نوش ساغر كل من عليها فان وطاير روحش بعالم بقا آشیان نمود اما محمد خان بمجرد استماع این خبر با چند نفر از کسان خود جریده وسیای بسمت دارالمرز ایلغار و تا مازندران و استراباد عنان باز نکشیده بعد ه از ورود بان حدود تمامی قبايل وعشاير طایفه قاجاريه و منتسبان خود را مجتمع ويتهيه اسباب سلطنت و جهانگیری پرداخت در بیان صادرات امیر زلیخان زند وكيفيت قتل او چون در سال قبل فیمابین بعضی از اعراب بصره وعلى محمد خان زند حاکم انجا منازعه واقع وعلى محمد خان با جمعی از غازیان ابواب جمعی مشار الیہ مقتول کردیده بودند.
خانان مغفور صادق خان برادر خود را با جعفر خان ولد اكبر او وفوجی از غازیان ایلات و سیستانی و غیره جهت اطفای تایره آن فتنه روانه بصره نموده بود در وقوع مقدمه فوت او صادق خان در شیراز حضور نداشت و فیمابین زکیخان ونظر علي خان واولاد شيخ على خان ومحمد خان زند عداوت سابقه در نهایت استحکام بود بعد از فوت خانان مغفور نظر علی خان باولدان شيخ على خان ومحمد خان و اتباع ایشان از بیم سطوت زکجان بقلعه ارك متحصن شده زکیخان و علی مراد خان شیره زاده او بام متفق وامر سلطنترا نامزد ابوالفتح خان ومحمد علي خان ولدان کریم خان کرده خود برتق و فتق امور ونظم ونسق مطالب منظور قیام وارقام بمهر ایشان بجميع مالك مرقوم واهالى ولایانرا از فوت خاقان مغفور وجلوس ولدان او بر سریر سلطنت
