کتاب دست پنهان سیاست انگلیس در ایران اثر خان ملک ساسانی
محمدعلی شاه را روسها بعد از خلع شدن از سلطنت ايران به «ادسا» بردند؛ او در آنجا پاركي خیلی عالي خريده و در عمارتي شاهانه زندگي ميكرد. از دولت ايران هم ماهيانه هفت تومان به عنوان مستمري دريافت ميداشت. در اسفند 1297 كه بلشويكها به نزديكي «ادسا» رسيدند به اتفاق ملكه جهان، مادر مرحوم سلطان احمدشاه و دو پسر و يك دختر و بيست و سه نفر از ملازمين هر چه اسباب سبك وزن سنگين قيمت داشتند با خود برداشته سوار يك كشتي فرانسوي شده فراراً به استانبول آمدند؛ كشتي مزبور ظرفيت هزار نفر مسافر بيشتر نداشت. ولي عده فراريان «ادسا» كه در آن كشتي سوار شده بودند، قريب به چهار هزار نفر ميشد و محمدعلي شاه با همراهانش در مدت چهارشبانهروز توي راهروها و روي بارهاي خودشان گرسنه و تشنه نشسته بودند.