تاریخ اجتماعی دوره مغول

کتاب تاریخ اجتماعی دوره مغول اثر رشید الدین فضل الله به کوشش امیرحسین جهانبگلو

کتاب تاریخ اجتماعی دوره مغول که در سال هزار و سیصد و سی و شش چاپ شده می باشد.این اثر توسط امیرحسین جهانبگلو نوشته شده است.

که انتشارات آن داخل اصفهان و نشر تائید‏‫‏‏ می باشد. با جلد شومیز منتشر شده است.

حملات مغولان به غرب با مرگ چنگیز در ششصد و بیست و چهار هجری قمری داخل شدن زمان تازه ای شد پسر بزرگش بسیار معطوف شرق شد در زمان برادرش هجوم هلاکو به غرب شروع شد.این اثر و نوشته به رو به مسائل اجتماعی اقتصادی ایران و دیگر ناحیه های اسلامی داشته است. .

بمدد تمدید و توقیف ربانی آثار عدل و انصاف در عالم ظاهر گرداند و کارهای خلل پذیرفته را بصلاح باز آورد و ممالک خراب گشته آبادان کند و اقویت دین اسلام و تمشیت امور شریعت و احکام بر دست او باشد و هم او و هم عالم از آن غافل نااگاه در ان سروقت از فیض لطف الهی نور هدایت بسینه پاک او فرو امد و پای مبارک ئر دایره اسلام نهاد و دست در حبل متین ایمان زد و با باطل اشعار ادیان باطل فرمان داد.وظن اکثر خلق چنان بود که سبب اسلام او ترغیب و تحریض بعضی امرا و مشایخ بود. و لیکن بعد از تفحص معلوم گشت که ان ظن خطاست چه فرقی در خلوتی با من دبنده ضعیف که مولف این کتابم تقریر فرمود: که چند گناه ان باشد که خدای تعالی عفو نکند و از ان جمله معظم تر ان گناهیست که سر پیش بت بر زمین نهد چه قطعا انرا امرزش نخواهد بود.
مسکین مردم بجهل گرفتار شده که پیش بت سربرزمیبن می نهند. و من نیز همچنین بودم لیکن حق تعالی روشنایی و دانش داد و از ان خلاص یافتم و بحضرت حق از ان گناه پاک شدم. و بیان این سخن انست که ادمی را هیچ چیز چنان بدوزخ نبرد که جهل بل که جهل دوزخیست که از ان بیرون نتوان امد.
چگونه عقل اقتضا کند که پیش جمادی سربزمین نهند؟ این حرکت نشان جهل محض است.ودیگر انکه در اصل اندیشه بت پرستان ان بوده که شخصی کامل بود و در گذشت ما صورت اورا جهت یادگار ساخته می نهیم و استمداد همت ان بزرگ را یاداورده بدوالتجا می کنیم و اورا پرستش کرده سجده می اریم.و از ان غافل که ان شخص در حال حیوه که انچه خلااصه انسانست با ان بدن اصلی باهم بوده هرگز نخواسته و حائزندشاته که کسی پیش او بزمین نهد تا تکبری و عجبی در نفس او پدید اید.