صادق هدایت

کتاب صادق هدایت اثر محمود کتیرایی

این کتاب خیلی نفیسی است، مجموعه ای از طرح هایی قلمی هدایت، دست نوشته ها و حاشیه هایی که بر آثار مختلفش نوشته، نامه هایی که برای دوستان و آشنایان، از جمله مجتبی مینوی و جمالزاده و دیگران نوشته و بهرحال مجموعه ای بسیار جالب از مطالبی که کمتر جایی در مورد هدایت به آنها اشاره شده است. این کتاب برای کسی که روزگاری بخواهد چاپی درست و بدون سانسور از آثار هدایت ارائه کند، بی اندازه سودمند است. برای شناخت هدایت و آثارش، ابتدا باید همه ی کارهای او را اعم از داستانی و تحقیقی و غیره خواند، و پیش از هر قضاوتی، ابتدا به کتاب هایی نظیر “صادق هدایت از افسانه تا واقعیت” از محمدعلی کاتوزیان، “تاویل بوف کور” از محمدتقی غیاثی، “کتاب صادق هدایت” از محمود کتیرایی، و… مراجعه کرد و برخی از نقدها و تحلیل هایی را خواند که از هرگونه شیفتگی کورکورانه نسبت به هدایت خالی اند، تا به شناختی خالی از تعصب از هدایت رسید. بی هیچ اغراق، بیش از دو سوم نقدها و تحلیل ها و بررسی هایی که در مورد هدایت نوشته شده، مجموعه هایی هستند از یک سری کلی گویی ها و تعریف های تکراری، و بیشتر در جهت نوعی مسابقه که چه کسی واژه های بهتر و دهان پر کن تری نسبت به هدایت یا مثلن نیما و غیره بکار برده است. اغلب این نقدها، اصولن نقد نیستند، بلکه یک انشاء خسته کن از کلمات قلمبه سلمبه اند که به درد هیچ علاقمندی نمی خورد. برخی از آنچه در مورد هدایت نوشته شده، به “خاطرات” شبیه اند. بی هیچ رودربایستی باید گفت خاطرات هفتادسالگان به بالا، بیشتر نوعی نوستالژی نسبت به زندگی و روابط و دوستان دوران جوانی ست. در این نوع خاطرات، “دوستان” و “آشنایان” اغلب به فرشته ای شبیه اند که تنها در آسمان خیال در پرواز است و در واقعیت زندگی وجود خارجی ندارد.