مؤسسه انتشارات فرانکلین

انتشارات فرانکلین در ایران

 

مؤسسه انتشارات فرانکلین (Franklin Book Program) از موسسات بزرگ انتشار کتاب است که در سال ۱۹۵۲ به منظور گسترش زمینه‌ی چاپ و انتشار کتاب در نیویورک آمریکا پایه‌گذاری شد. ابتدا نام این سازمان Franklin Book Publications بود، اما از سال ۱۹۶۴ به نام فعلی تغییر عنوان یافت.  هدف اصلی از تاسیس این موسسه، فراهم آوردن مقدمات ترجمه و انتشار کتابهای آمریکایی به زبان کشورهای در حال توسعه بود؛ ولی به تدریج دامنه فعالیت این موسسه از محدوده‌ی اهداف نخستین بنیانگذاران آن فراتر رفت و به چاپ و نشر کتابهای محلی در حوزه‌های نمایندگی موسسه انجامید. آقای دیتوس سی. اسمیت (Datus C. Smith)، مدیر عامل موسسه فرانکلین بود. او قبلا ریاست انتشارات دانشگاه پرینستون را عهده‌دار بود. در طول مدت فعالیت این بنگاه انتشاراتی، قریب ۳۰۰۰ عنوان کتاب به زبان‌های عربی، فارسی، اردو، اسپانیول و بسیاری از زبانهای آفریقایی انتشار یافت. این سازمان در واقع همان نقشی را که سازمان اطلاعاتی ایالات متحده در انتشار فکر و اشاعهٔ تکنیک آمریکایی به عهده داشته، در زمینهٔ کتاب عهده‌دار بوده است

{tortags,160,5}

مؤسسه انتشارات فرانکلین تهران در نوامبر سال ۱۹۵۳ نمایندگی مؤسسه انتشارات فرانکلین در تهران آغاز بکار کرد. پایه‌گذار و میرعامل این موسسه همایون صنعتی‌زاده بود. موسسه فرانكلين در ايران، در عرض چند سال به تشكيلاتي با تاثيري ديرپا بر صنعت نشر ايران تبديل شد. كار فرانكلين با آماده‌سازي كتابها براي انتشار آغاز گشت و براي اولين بار عمل ويرايش و توليد فني كتاب (صفحه آرايي،‌ نمايه‌سازي، طراحي جلد و غيره) به شكل نوين در آن انجام گرفت. بخش ديگر خدمات موسسه، ويرايش «كتاب‌هاي غير درسي» بود كه سپس به تشكيلاتي گسترده تبديل شد. در سال‌هاي بعد، این موسسه به چاپ كتاب‌هاي درسي كشور پرداخت. فرانكلين از محل عوايد چاپ اين كتاب‌ها، چاپخانه‌اي مجهز به نام «شركت افست» تاسيس كرد و بخشي از سهام آن را بين ناشران توزيع نمود ... «سازمان کتابهای جیبی» از جمله موسسات ديگري بود كه در سال 1339 در كنار ديگر فعاليت‌هاي موسسه فرانكلين آغاز به كار كرد. اين سازمان در سال ۱۳۴۸ به عنوان يك شركت سهامي انتفاعي به ثبت رسيد اما در سال ۱۳۳۵ سازمان كتاب هاي جيبي از اين موسسه جدا شد.  سیروس علی‌نژاد در این خصوص می‌نویسد: «بی‌تردید هیچ سازمان نشری در ایران به اندازۀ انتشارات فرانکلین موفق نبوده است. ویراستاری کتاب، نخست در همین سازمان شکل گرفت. مهمترین کتابهای ادبی آن دوره مانند «از صبا تا نیما» در این سازمان آماده و منتشر شد. در مجموع ۱۵۰۰ عنوان از بهترین کتابهای ترجمه در همین سازمان به فارسی زبانان اهدا شد. شیوۀ کار همایون صنعتی در انتشارات فرانکلین جالب بود. حق‌الترجمه کتاب را یکجا می‌خرید؛ همۀ امور مربوط به چاپ، از ویرایش تا تصحیح و غلط گیری را انجام می داد. اجرت طرح جلد و هزینۀ تبلیغات را می‌پرداخت و برای چاپ و نشر به دست ناشر می‌سپرد و در ازای تمام این کارها ۱۵ درصد از بهای پشت جلد دریافت می‌کرد. در ابتدای کتاب هم عبارت « با همکاری موسسۀ انتشارات فرانکلین » ذکر می‌شد. کتاب در آن زمانها تیراژ چندانی نداشت، هر چند از تیراژ امروزی بیشتر بود. صنعتی زاده به فکر آن افتاد که از طریق ارزان کردن کتاب، تیراژش را در ایران بالا ببرد؛ از اینجا به انتشار کتابهای جیبی رسید. صنعتی زاده تا سال ۱۹۶۵ و جانشینی علی اصغر مهاجر در این سمت باقی بود. نحوهٔ آشنایی «مهاجر» با موسسه فرانکلین و پیشینهٔ او را صنعتی‌زاده در خاطرات خود بازگو کرده است.موسسه فرانکلین تهران، در سال ۱۹۷۹ در بحبوحه انقلاب ایران منحل شد.

خرید کتاب,فروش کتاب,خرید اینترنتی کتاب