ترجمه تفسیر جوامع الجامع

كتاب ترجمه تفسیر جوامع الجامع بعد از مجمع البیان از مشهور ترین آثار علامه طبرسی است كه در مدت یك سال (از ماه صفر ۵۴۲ تا محرم ۵۴۳ ق.) و پس از اتمام دو تفسیر مجمع البیان و الکافی الشافی تألیف شده است. امتیاز این کتاب بر تفسیر کشاف را در امور زیر می‌توان برشمرد: ۱- اختصار و حذف زوائد و مطالب غیر ضروری، طبرسی در این کتاب بگونه‌ای در این مورد، تلاش کرده، که غالبا مطالب را در قالب عبارات موجز و کوتاهتری به خوبی بیان کند ولی متاسفانه در برخی از موارد این اختصار موجب تعقید، و یا اخلال لفظی و معنوی شده، در حالیکه در کشاف در آن موارد، هیچگونه تعقید و یا اخلالی دیده نمی‌شود. ۲- در بسیاری از موارد روایاتی از طرق شیعه نقل شده که گاهی با تفسیر صاحب کشاف موافق و در بسیاری از مواضع با تفسیر مذکور مخالف است. مانند صفحه ۱۱۶، ۱۶۰، ۴۰، ۴۸، ۷۷، ۷۹ جلد ۱ و موارد دیگر. ۳- طبرسی در این تفسیر در پاره‌ای از موارد، مطالبی از تفسیر مجمع البیان نیز نقل کرده است. ۴- در مواردی که آراء کلامی امامیه با نظر معتزله موافق نیست، و یا نظر شخص طبرسی در تفسیر آیه با نظر زمخشری مخالف است، طبرسی از نظر صاحب کشاف عدول کرده، و آنچه را خود حق می‌دانسته بیان نموده است.