تمدن اشکانی

کتاب تمدن اشکانی نوشته امیر بهنام

تمدن ايران زمين جلد دوم تاريخ ايران باستان” فقط تاريخ ايران نيست، بلكه دائرةالمعارفي است در باب تاريخ و تمدن و فرهنگ گذشته ممالك مهم دنيا به ويژه يونان، روم، سوريه، مصر، عربستان، ميان دورود، هند و … چنان كه هنگام مطالعه اين اثر تنها با تاريخ و سرگذشت سلسله‌هاي ايراني ماد، هخامنشي،اشكاني و سلسله يوناني سلوكي آشنا نمي‌شويم، بلكه در زمينه تاريخ خاورميانه امروز و يونان باستان اطلاعات دست اول و ذي‌قيمتي خواهيم يافت. …به تاريخ باستاني ايران ارج فراوان مي‌نهم و به عنوان ايراني و فارسي به نقش ايران و پارس باستان در تكوين تمدن بشري مباهي‌ام. در اين ميانه تمدن‌هاي هخامنشي و ساساني جايگاه برجسته و ويژه دارند. اين نوع نگرش هيچ ارتباطي به باستان‌گرايي (آركائيسم) ندارد. منتقد جدي باستان‌گرايي (نگرشي كه ايران باستان و ايران اسلامي را در دو قطب غيرمرتبط و حتي معارض قرار مي‌دهد) بوده‌ام. واژه فارسي «باستان‌گرايي» ساخته من است؛ اولين بار در تأليفات من به كار رفت و امروزه رواج كامل يافته است… كساني كه تاريخ تمدن ايراني را به «مهاجرت آريايي‌ها» محدود مي‌كنند، تاريخ تمدن در ايران را بسيار حقير مي‌كنند. دو تمدن همسايه، آشوري و بابلي، به ترتيب از هزاره پنجم پيش از ميلاد و هزاره دوم پيش از ميلاد آغاز شدند. بدينسان، چنين جلوه‌گر مي‌شود كه گويي در دوران شكوفايي تمدن‌هاي عظيم خاورميانه ايران برهوتي بيش نبوده است.