تفریحات شب

کتاب تفریحات شب اثر محمد مسعود

این کتاب بیشتر از نیم قرن قبل نگاشته شده است. محمدعلی جمالزاده در ستایش این اثر می گوید: کتاب تفریحات شب بنظر من بهترین کتابی است،که به فارسی، در خصوص اوضاع و کیفیات ایران نوشته شده است. تفریحات شب مانند آبی که در کوهستان جاری باشد،گاه نازک و باریک با زمزمه دلنشین آفتابی می شود؛ و گاه دیگر مانند سیل هتاکی با غرش و عربده سرازیر، نظارگان را سراسیمه می کند. انسان تعجب می کند که در محیط ایران کنونی،که فاقد تالیفات و تحریرات منثور از این قبیل می باشد،این نویسنده جوان این قدرت را از کجا حاصل نموده است!؟ مرحوم محیط طباطبایی نیز می گوید: برای توصیف مناظر زندگی امروز ، از تخته ی مدرسه تا تخت میخانه، گوشه ی خانه تا فضای مهمانخانه ، چنان زبردستی و شیرین کاری به کار برده که ممکن نیست،خواننده در بار اول، جز توجه به معنی مطلب،توجهی دیگر باشد. عبدالحسین میکده می نویسد: کتاب تفریحات شب، فریاد ستمدیدگانی است،که اصول تدریس و تعلیم ناقص،روح آنها را خفه کرده است و نویسنده آن با مهارتی بی نظیر در ادبیات ایران، پرده از روی اجتماعات ما برداشته است…و با شیرین ترین و حقیقی ترین طرزی،باطن یک قسمت زندگی ایرانی را بیان می کند. هیچ نقاش خرده بینی نمی تواند به این سادگی و جامعی تابلوی تاثرآور زندگانی ما را ترسیم کند!