میهمان

کتاب میهمان اثر سیمون دوبووار

سرلوحه ی کتاب «میهمان» اندیشه ی هگلی است. «هر خودآگاهی در طلب مرگ دیگری است، هر «خودی» وقتی «دیگری» بیگانه را در برابر خود می بیند، می کوشد برتری اراده اش را با نقد کردن دیگری به نمایش بگذارد در رمان میهمان نویسنده می پرسد: باید فردگرا بود یا متعهد؟ که در نهایت فردگرایی غلبه می کند. دوبووار مورد حمله ی مهاجمی خشن (جنگ) قرار گرفت و بدین ترتیب همبستگی اش را با دیگران کشف کرد، این کشفی ریشه ای بود. وی در این باره می گوید: «من به انکار شیوه ی فردگرایانه و غیر بشری زندگی ام برخاستم، ارزش همبستگی ام را دریافتم و فهمیدم که تا مغز استخوان وجودم، به معاصرانم وابسته ام. درست در همان زمان مسئله و مشکل «دیگری» در زندگی شخصی دوبووار در قالب یکی از شاگردان سابقش به نام «الگا» به وجود آمد. دوبووار و سارتر، دختری به نام الگا را به دایره ی جادویی شان کشانده بودند و هر دو فریفته ی روشنایی تابناک این زن جوان تر از خود بودند. الگا که با عشق و شور دلبسته ی هر دو آنان بود، دایره ی جادویی آنان را تبدیل به مثلثی غیر قابل تحمل کرده بود و دوبووار در این مثلث جهنمی «نفرین دیگری» را برای خود کشف کرد و این نفرین دیگری درون مایه ی اساسی رمان میهمان ش.د در تمامی رمان های دوبووار، اکثریت قریب به اتفاق زنان، شاهد خیانت همسران و تنهایی و اضطراب های درونی اند. بی شک این نکته در زندگی مشترک وی با سارتر در مواقعی اتفاق افتاده و وی را رنجانده است. چنان که بن مایه ی نگارش رمان میهمان پیشامدی است که برای خودش اتفاق می افتد و یکی از شاگردانش که به زندگی دوبووار و سارتر راه می یابد، سارتر را شیفته ی خود کرده و باعث ایجاد رابطه ی بین این دو می شود. دوبووار به عنوان یک اگزیستانسیالیسم با وجود این که ادعا می کند که بر طبق مشرب فکری اش برای آزادی فردی و حقوق دیگری اهمیت قائل است و سارتر را در ایجاد رابطه با دیگران آزاد گذاشته است، اما نمی تواند این نکته را که دیگری، مرد زندگی اش را از دست او برباید برنمی تابد و آرزوی مرگ دیگری را می کند و نام این کارش را انتخاب بر پایه ی اصول اگزیستانسیالیسم می گذارد. گزاویر در رمان میهمان همان «دیگری» است دوبووار در مقایسه با این «دیگری» است که می پرسد «من» زیادی هستم یا «آن دیگری»؟ نویسنده تفکر فردگرایی را در مکتب اگزیستانسیالیسم به تصویر می کشد اما در بخشی از کتاب همین فردگرایی را تحت تاثیر رابطه ی شدید عاطفی محو می بیند و «ما» فردگرا را جانشین «من» فردگرا می کند. در تفکر اگزیستانسیالیستی دوبووار زمانی که فردیت شخص به مخاطره می افتد، احساس تعهد نسبت به دیگری رنگ می بازد و جای خود را به مبارزه ای پنهانی برای تثبیت موقعیت شخصی می دهد. به اعتقاد نویسنده ای چون «دوبووار» که تحت تاثیر اگزیستانسیالیسم «سارتر» است، صرفا، نفس انتخاب اهمیت دارد، حال شخص انتخاب کننده از هر شیوه ای بخواهد به مطلوب خود برسد، هیچ گونه اهمیتی ندارد. یعنی انسان برای رسیدن به هدفش آزاد است حتی ارزش های اخلاقی را زیر سئوال ببرد؛ تفکری که نشات گرفته از عقاید سکولاریستی ( هدف وسیله را توجیه می کند) می باشد.