فلسفه معرفت و حقیقت

هيچ قسمتی از فلسفه نيچه گيج‌كننده‌تر از آن چیزی که به صورت كلي معرفت‌شناسي او خوانده مي‌شود، نيست. مع‌هذا، به احتمال قوي، هيچ بخش ديگري از فلسفه او را نمي‌توان، به لحاظ مسائل و علائق امروزي، مهمتر و جذاب‌تر شمرد. نیچه فیلسوفى است متعلق به قرن نوزدهم, اما درباره بحرانى فکرى سخن رانده است که آن را به بشر امروزى متعلق دانسته است. درنظر او مهمترین بحران بشرى این روزگار بى ارزش شدن ارزش هاى حاکم بر زندگى انسان هاست که در سایه افول ایمان به خدا ظاهر شده است, هر چند که ارزش هایى که اکنون به سبب یاد شده بى پشتوانه شده اند, فى نفسه ارزش هاى قابل قبولى نبودند و حتى مایه تباهى و انحطاط زندگى انسان ها بودند. اکنون که روشن شده است این ارزش ها بى اعتبارند, وقت آفریدن ارزش هاى تازه است. نیچه بر وظیفه ارزش آفرینى انسان ها در این دوران تأکید کرده است. این مقاله تأم�’ل و درنگى است در پیش فرض ها و میزان درستى ادعاهاى نیچه و پیامدهاى دیدگاه او و مى کوشد تا نشان دهد و بر این نکته صحه بگذارد که خداباورى و ارزش هاى اخلاقى, ماوراءالطبیعى و دینى (که از سوى نیچه مورد نقد قرار گرفته اند) نه تنها موجب تباهى زندگى نیستند, بلکه شرط رونق زندگى اند. یکى از مهم ترین دغدغه هاى نیچه که در بسیارى از آثار برجا مانده از او نمایان است, مسئله معنا و حقیقت زندگى است. نیچه در بسیارى از تکذیب و تمجیدهایش درباره امور مختلف, آنها را به زندگى و معناى آن منوط و مربوط مى کند و بسته به این که آن امر موجب بالندگى یا پژمردگى زندگى گردد, آن را تأیید یا تکذیب مى کند. مسئله معناى زندگى, مهم ترین مسئله اى است که درباره زندگى در آثار نیچه مطرح شده است. نیچه در بخش دوم کتاب چنین گفت زرتشت, در قطعه (سرودِ رقص) پرسش از (معناى زندگى) را مطرح کرده است. …