کتاب تاریخ خانی

کتاب ت‍اری‍خ‌ خ‍ان‍ی‌ که در سال هزار و سیصد و پنجاه و دو چاپ شده می باشد.این اثر توسط علی بن شمس الدین لاهیجی نوشته شده است.که انتشارات آن بنیاد فرهنگ ایران می باشد.و با جلد شومیز منتشر شده است. از نویسنده ی کتاب اطلاعی در دست نمی باشد جز آنکه اثر خود را به فرمان سلطان خان احمدخان گیلانی نگاشته است. تاریخ خانی درمورد تاریخ گیلان در دوران سلاطین کیایی گیلان و در ظاهر سراغه کتاب تاریخ گیلان و دیلمستان نوشته ی ظهیرالدین مرعشی می باشد. نوشتن تاریخ خانی در نهصد و بیست و یک شروع شده و در نهصد و بیست و دو به آخر رسیده می باشد. نثر اثر در هم گره خورده است و مصنوع و درهم آمیخته با شعرهای فارسی و عربی و آیه های قرآن کریم می باشد. لغات مغولی مثل توشمال و ایلغار ترکیبات گیلکی مثل عموپسر و زن پسر و کلمات و واژه‌های عامیانه همانند اِجْدِها معنی اژدها در ممتون به کار رفته است که از دیگر دلایل نثر آن به شمار رفته است.