دانلود کتاب ادبیات سنتی زرتشتی اثر هاشم رضی
چند سال پیش از این فرصتی دست داد و منظومه «قصه سنجان» را که از شاعری زرتشتی به نام بهمن کیقباد و در سال ۱۰۰۸ هجری سروده بود، منتشر کردم قصۀ «سنجان سرگذشت مهاجرت دسته یی از نخستین گروههای زرتشتی ایران به هند است و مستندات تاریخی دارد. پیش از آن در آثار کسانی چون دار مستتر و اشپیگل و جکسون و دیگران منظومه ها و آثاری از شاعران و نویسندگان زرتشتی دیده و مطالعه کرده بودم.
همچنین در مجموعه دو جلدی کتاب « روایات داراب هرمزدیار» از این دست آثار موجود است. از آن پس بر آن شدم تا به تدریج این آثار را از نظم و نثر منتشر کرده و در اختیار شائقان و خواهندگان قرار دهم. برای این دفتر در نظر بود که فقط منظومه «چنگرنگها چه دانای هند و مناظره وی بازرتشت پیامبر ایران ارائه شود اما هنگامی که کتاب و دلچسب تر از منظومه مورد نظر جلب توجه کرد.
هرچه کوشش و جست وجو و پرسش و کاوش کردم از مآخذ مورد استفاده دانشمند مذکور، آگاهی حاصل نشد لاجرم آن قسمت از کتاب مزبور ترجمه و با روایتی دیگر درباره منشأ بازی شترنج آورده شد.
آن گاه چند روایت و داستان دیگر که همه مربوط است به روابط و برخوردها میان زرتشت و گشتاسب گردآوری شد. ا
ین روایات و مقالات و گزارشها ، همه بر بنیان مسایل دینی و چگونگی پذیرش آیین مزدایی است امید میباشد که مورد سود و بهره یایی مشتاقان و خوانندگان این گونه مسائل واقع شود و موقعیت هایی حاصل گردد تا به تدریج ادبیات سنتی زرتشتی پس از اسلام چاپ و منتشر شود، چون این آثار که برای ما ثروتی سرشار است بیانگر دورانی از زندگانی زرتشتیان پس از اسلام میباشد که متأسفانه از آن دوران آگاهی هایمان بسیار ناچیز میباشد.
البته خالی از فایده نیست که اشارنی توضیحی درباره ادبیات سنتی (مزدایی بشود منظور از ادبیات سنتی مزدایی، نوشته هایی است به نظم و نثر که نویسندگان و سرایندگان زرتشتی پس از اسلام تاکنون به زبان فارسی به یادگار نهاده اند دین و سنتهای دینی در این آثار مقام و درجه اول را دارند و گاه به اصطلاح چاشنی و دست آویزی هستند جهت بيان يك داستان یاروایت یا واقعه آن چه که باید یادآوری شود آنکه چنین آثاری بی گمان فراوان وجود داشته اما با کمال تأسف به موجب عللی از میان رفته و آن چه نیز که باقی است در حال فراموشی و از بین رفتن می باشد.
بزرگترین این علل همانا تعصبات دینی در ایران بر علیه زرتشتیان بوده که نمی توانستند آثار خود را به آزادی منتشر کرده و دسترس قرار دهند و از دیگر سو به موجب همین تعصبات، مجموعه نگاران و مؤلفان و تذکره نویسان باد و ذکر این شاعران و نویسندگان را در آثار خود نمی آوردند.
الحال بسیاری آثار و نوشته ها و سرودهها و ترجمه ها از پارسیان وزرتشتیان ایران در کتابخانه ها و مجموعه های خصوصی در هندم وجود است که از دیدگاه کمی در خور توجه میباشند.
از این مؤسسات میتوان بنگاه خاورشناسی کاما کتابخانه خدا بخش کتابخانه دانشگاه بمبئی کتابخانه مهرجی را تا در نوساری مجموعه هایی بسیار در انجمن ها و مؤسسات پارسیان را نام برد.
باری آنچه که سرایندگان و نویسندگان زرتشتی در نظم و نثر پس از اسلام به ویژه از سده هفتم هجری به بعد به وجود آوردند، متأثر از دین و اندیشه ها و سنتها و شعایر و روایات و افسانه های دینی است و این مجموعه و این سلسله آثار را ) ادبیات سنتی ) میخوانیم .
برای خرید کتاب ادبیات سنتی زرتشتی نسخه چاپی اینجا کلیک نمایید . و برای دانلود رایگان به ادامه مطلب مراجعه نمایید.
زرتشتیان ایرانی همتی بکنند و باهمکاری پارسیان هندوستان از آثار بازمانده از ادبیات سنتی مزدایی در هند به طریق عکس برداری و فتوکپی با میکرو فیلم استادی فراهم آورده و پس از بررسی و تصحیح و تنقیح به چاپ رسانند، در واقع خدمت ادبی شایسته یی جهت حفظ و نگاهداری و صیانت میراث فرهنگی و ادبی و اجتماعی زرتشتیان انجام داده اند که لامحاله در روحیه اجتماعی مزدائیان از نظرگاه تقویت بسیار مؤثر که در ظلمت پرواز میکرد. بختیار میدانست که در گردش شتابان گردونه ،سیاست تاریخ به حقیقت و حقیقت به شجاعت نیاز دارد. می گفت شجاعت حقیقی آرامش و بردباری در برابر حوادث بزرگ است.
و این شاید نشانی دیگر از واقعیتی باشد که چرا او در صحنه و دیگران در سایه بودند. اما کنش تاریخی او در پذیرش مقام نخست وزیری هنگامی که نزدیکترین یارانش نیز امکان موفقیت چندانی برای او نمی دیدند پیامدهای دیگری نیز داشت که دامنه اش بسی فراتر از فهم چنین واقعیتی بود. واقعیتی که آگاهی بر آن تنها در ویژگیهایی چون بی باکی و اعتماد به نفس یا با تکیه بر جنبه هایی از تبار و شخصیت و با دیدگاه سیاسی اش معنا نمی یابد.
بختیار در اوج ناآرامی ها روزگاری که توده و فرهیختگان مردم، رمز آسایش و امنیت خود را در یافتن پاسخهای صریح و آسان بر پرسشهای دشوار و پیچیده جست وجو می کردند، از هیچ تلاشی در سخن گفتن با آنان از آنچه آگاهی و خرد میدانست، فروگذار نکرد.
بی آنکه در تلاش نافرجام خویش از این بخت برخوردار باشد که راهی به سویشان بگشاید و در گشودن طلسم ناگشوده نابخردی راهگشای بهروزی و نیکبختی شان گردد.
او بی آنکه بتواند برای رویارویی با دشواریهای روزافزونی که در دوره صدارتش با آنها روبه رو بود، چاره ای بیاید پرسشی را به میان کنید که پاسخ بدان در سی و پنجمین سالگرد انقلاب همچنان در دستور کار جامعه ایران قرار دارد شاید همین واقعیت نشانه ای از اهمیت کنش تاریخی او در روزگاری سرنوشت ساز از تاریخ سرزمینی باشد که بدان مهر می ورزید. سرزمینی که شاید روزگاری در وجدان تاریخی مردمانش نام بختیار را به خاطر بسپارد.
... سرنوشت بختیار را در انقلاب ایران با سرانجام کرتسکی، رئیس دولت موقت در انقلاب فوریه ۱۹۱۷ روسیه مقایسه کرده اند. این مقایسه به رغم تفاوتهای آشکار میان آن دو چندان بی اساس نیست کرنسکی در پی انقلاب بلشویکی اکتبر ۱۹۱۷ به فرانسه گریخت، کتاب و خاطرات نوشت بار دیگر بختش را آزمود و با برپایی تشکیلاتی سیاسی، سودای آزادی روسیه را در خاطر پرورد تا سرانجام از مسند صدارت بر کرسی استادی دانشگاه تکیه زد.
بختیار نیز چون کرنسکی فلسفه و حقوق خواند به سیاست روی آورد و در رویای برقراری خواهد بود و مهم تر آنکه زندگی اجتماعی زرتشتیان در طول سده هایی که بسیار تاريك است تا اندازه یی روشن خواهد گشت.
چنانکه اشاره شد در این مجموعه مقداری روایت و داستانهایی که مربوط است به برخوردهای زرتشت و گشتاسپ از ادبیات سنتی مزدایی گرد آمده و در پایان نیز یکی دو سروده از شاعران زرتشتی سده های گذشته به نقل آمده که تنوع و چگونگی کیفی و کمی این آثار را نشانگر است.