آثار کلاسیک سینمای مستند

کتاب آثار کلاسیک سینمای مستند نوشته ویلیام روتمن

به طور سنتی گفته می شود فیلم مستند، فیلمی است که به ضبط بی واسطه واقعیت می پردازد.این تعریف که اساس تفکر بسیاری از مستندسازان را از نام گذاری این گونه سینمایی نشان می دهد، آشکارا بر تقابل دوگانه مستند – داستانی بنیاد یافته است. به جرئت می توان گفت سینما به عنوان رسانه ای نوپا که کلیه امکانات سمعی و بصری مکشوفات را در راستای ساخت و بسط زبان انحصاری خود به کار برده است، جولانگاه احیای بحث و جدل های تاریخی در قالبی تازه است؛ جایی که به واسطه قلمداد شدنش به عنوان هنر، زیبایی شناسان نیمه محتضر را از خواب چند ده ساله بیدار کرده و به میدان رزم روایت شناسان و داستان پردازان تشته واکاوی ابژه جدید فرستاده است؛ و این در حالی است که پیشاپیش رهروان اندیشه های تازه در حوزه علوم انسانی صحنه را مناسب رزم آزمایی با دیگر نگره های متنفذ در این حیطه جهت تثبیت هر چه بیشتر خود یافته بودند. اين كتاب در وهله اول نخست شامل بررسي‌هاي دقيق است درباره برخي آثار برجسته سينماي مستند: نانوك شمال رابرت فلاهرتي، زمين بي‌نان آلن رنه، روز يك مادر خوشبخت ريچارد ليكاك و جويس چوپرا، و به گذشته منگر دي. اي. پنه‌بيكر. بررسي اين آثار در هر دوره درسي كه به سنت سينماي مستند مي‌پردازد كم و بيش اجباري است؛ اين فيلم‌ها آثاري هستند كه من شخصا سال‌هاي متمادي تدريس كرده‌ام و درباره‌شان انديشيده‌ام و به واسطه واكنش‌هاي دانشجويانم و خودم همواره مفاهيم جديدي يافته‌اند. هدف بررسي‌هاي انتقادي كتاب آشنا ساختن خواننده با ؛متن‌هاي؛ سينمايي اين آثار ـ از طريق تحليل سكانس به سكانس و گاهي نما به نماي آن‌ها ـ است، به نحوي كه درك كامل‌تري از اهميت تاريخي و نيز هدف‌ها و دستاوردهايشان به عنوان فيلم حاصل شود. اين بررسي‌ها نيز همچون كتاب‌هاي قبلي من،” هيچكاك ـ نگاه قاتل و من دوربين “، از ديدگاهي فلسفي درباره برخي مسائل و مضامين مربوط به هم به پژوهش مي‌پردازند.