استرآباد نامه

كتاب استر آباد نامه اثر مسیح ذبیحی

این کتاب کمیاب از جمله كتابهایی است که درباره تاريخ و جغرافياي گرگان و استرآباد و گذري بر احوال و شخصيت ها ي بزرگان و شعراي اين خطه استرآباد، نام شهريست تاريخي كه در منطقه‌اي كه اينك شهر گرگان قرار دارد واقع بوده‌است. ازاين شهر امروزه تنها تپه‌اي تاريخي درون شهر گرگان، به نام قلعه خندان كه احتمالاً ارگ زادراكرته استرآباد در حدود ۳۰۰۰ سال پيش بوده باقي مانده و باقي قسمت‌هاي شهر در اثر سيلابهاي مكرر و توسعهٔ گرگان در طول تاريخ به كلي از ميان رفته است شامل تاريخ و جغرافياي استرآباد بررسي تأثيرگذاري مكان‌هاي مختلف در سير حوادث سياسي – اجتماعي، موضوعي در خور اعتناست كه مي‌تواند پتانسيل فعاليت سياسي – اجتماعي را در هر دورۀ زماني آشكار سازد. نوشتار پيش رو مشروطۀ استرآباد را بررسي كرده است. يكي از مناطقي كه جنب‌وجوش مشروطه‌خواهي در آن حال و هوايي ديگر داشت، استرآباد بود. اين شهر، اگرچه در جنبش رهايي از استبداد، همسان تبريز، تهران، رشت و اصفهان نبود، به يقين پيشتاز شهرهاي ردۀ بعدي بود. شورش مردم عليه استبداد حاكم و اخراج حاكم شهر و همچنين شورش مردمان كتول و فندرسك عليه خان‌هاي مستبد و زورگو و اعلام اينكه به دولت ماليات نمي‌پردازند، توجه بسياري از محافل انقلابي آن روز در تهران، تبريز، تنكابن و حتي نجف را به خود جلب كرد و توانست وزنه‌اي درخور، در كشمكش‌هاي ارتجاع و انقلاب به شمار آيد. در بررسي منابع، تلاش شد ابتدا منابع دست اول معرفي گردند، و سپس مآخذ به ترتيب زمان چاپ آن‌ها؛ كه از بين هيجده كتاب بررسي شده فقط يك كتاب به طور اختصاصي مشروطه در استرآباد را به تفصيل شرح داده است و در بقيه، ردپاهايي از موضوع فوق ديده شود