برخی آثار بازمانده از ری قدیم

کتاب برخی آثار بازمانده از ری قدیم اثر حسین كریمیان

در کتاب برخی از آثار بازمانده از ری قدیم (مصور،با نقشۀ جغرافیایی) ی از «بقایای بناهای ری کهن که بر فراز کوهها و تپه‌های آن حدود از شاهان و امرا و بزرگان پیشین به جا مانده» گفت و كو شده است. «این بناها در چند قرن اخیر به عللی که تفضیل آن فراخور این مقام نیست، گذشته از متروک ماندن و گزندی که از باد و باران و تابش آفتاب دیده، به کلنگ جمعی سودپرستِ غارتگر، برای استفاده از آجرهای سوخته و آفتاب خوردۀ آنها خراب و ویران گردیده است و علاوه بر آنها در سالهای اخیر گروهی آزمند دیگر جهت به دست آوردن اشیاء عتیقه و نفیس حفاریهای غیر علمی در خرابه‌های ری به عمل آوردند و تتمۀ بیشتر آثار موجود را بدین ترتیب از میان بردند.» در این کتاب، نام و نشان اماکن از میان رفته یا آنچه باقی مانده به دقت تبویب گردیده است و البته در شناسایی و تبیین آنها «از استناد به مآخذ نامعتمد و تکیه بر استنباط غیر مستند» خودداری شده است. آتشکدۀ ری، کلیاتی در باب تاریخچۀ آتشکدۀ ری، مدرس ری باستان، مدفن زکریای رازی، زاویه ابراهیم خواص، گنبد مراویچ زیاری، سرای صاحب عباد، تپۀ نقاره‌خانه، گنبد فخرالدوله، برج طغرل، کوه سرسره و کوه بی‌بی شهربانو عناوین برخی از مکانهایی است که دربارۀ آثار برجای مانده بر آنها در این کتاب سخن به میان آمده است. فهرست نقشه‌ها و عکسهای هوایی و تصاویر، بخش پایانی کتاب را تشکیل می‌دهد. آثاری که مؤلف کتاب دربارۀ آنها سخن گفته، گه گاه از نظر باستان شناسان نیز پنهان مانده، یا به تخمین و تقریب از آنها گفتگو شده است، خاصه اینکه این گروه غالباً از احوال بانیان بناها غافل بوده‌اند. به همین اعتبار، کتاب حاضر می‌تواند یکی از کلیدهای پژوهشی باستان شناسان کشورمان هم به شمار آید. در این رسالۀ گرانبها استاد حسین کریمان همچنین با آوردن انواع فهرستها و منابع و مآخذ، خوانندگان را مدد فراوان رسانده است.