شمس و طغرا

کتاب شمس و طغرا اثر محمد باقر خسروی

چاپ سنگی شمس و طغرا

کتاب شمس و طغرا اولین رمان ایرانی است . که میرزا محمدباقر خسروی از شاهزادگان قاجار آنرا در سال 1287ه.ق نگاشته است . در این اثر دوره آشفته حمله مغول به ایران ترسیم شده‌است و با اینکه زمینه اثر تاریخی است اما مولف آن را با روایت داستانی عاشقانه و گیرا، که سرشار از ماجراهای هیجان آفرین است همراه کرده است . مبنای رمان «شمس و طغرا» بر وقایع تاریخی قرن هفتم هجری پایه‌ریزی شده است، اما نویسنده سعی دارد با استفاده از چاشنی عشق و هیجان بر جذابیت داستان بیافزاید. خسروی در بیان کیفیت تصنیف این داستان می‌گوید: «این کتاب، تاریخ مجملی است از وقایع بیست و چهار ساله‌ی فارس در زمان پادشاهی آبش خاتون، آخر اتابک از سلسه‌ی سلغریان و هر مطلب تاریخی و جغرافی که در آن درج نموده، از هر کتاب که التقاط شده، یک حرف از نام آن کتاب را در آغاز آن مطلب، از بهر علامت می‌نگارد که هرگاه بخواهند، به آن کتاب رجوع فرمایند». شمس و طغرا مثل دیگر رمان‌های تاریخی، از سویی ادامه‌ی داستان عیّاری فارسی مانند سمک عیّار و امیر ارسلان است و از سوی دیگر، از رمان‌های الکساندر دوما و جرجی زیدان متأثر است، هم از اغراق‌های آن قصّه‌ها نشان دارد و هم از حادثه‌پردازی‌های محصور در چارچوب طرحِ این رمان.