دانلود کتاب قصه های ایرانی اثر ابوالقاسم انجوی شیرازی

 

قصه را سندی معتبر نمیشناسند و افسانه اش میخوانند اما همین افسانه به مراتب از تاریخ گویاتر و صادقتر است. گویاتر است زیرا لبریز از تخیلات و اوهام و سرشار از باورهای قومی و دینی جوامع وآئينه جهان بینی آرزوها بیمها امیدها و بیان کننده تلاش مداومی است که آدمیزاد برای رسیدن به مقاصد و مرادهای خود به کار بسته است. و از این رو صادقتر از تاریخ است که اغراض قومی و سیاسی آنرا تیره نکرده است. جهانخواری آزمندان و زشتی حرص را می نماید اما به جهانگیری سرداران و عیش و عشرت آنان اعتنا ندارد.

درباره «فرد» حقیر و مغرور خاموش است ولی طرز فکر طرز بینش طرز اخلاق و خلاصه تمنیات نهفته در بطون و درون هر قوم و قبیله ای را نشان میدهد و زوایای تاریک و غامض روح آنان را روشنی می بخشد. و بهترین هنرمندان و نویسندگان جهان آن گروهی هستند که از افسانه ها و سنت ها و زندگی مردم الهام گرفته اند. در قرون گذشته نیز هر صاحب اثری که با مردم نزدیکتر بوده اثرش مطبوعتر ومقبولتر افتاده است کتاب سمك عيار و دیوان خاقانی و آثاری از این دست - حتى رحله ابن بطوطه در آنجا که سخن از مردم ایران می گوید - صدبار بهتر و روشنتر و گویاتر از تاریخ وصاف و جهانگشای جوینی و مانند اینها ما را با ساکنان این مرز و بوم در قرون گذشته آشنا میکنند. بالزاك بیش از میشله بینش و عادات و رسوم و هیجان های روحی ملت فرانسه را نشان میدهد هر کس بخواهد از خصوصیات اخلاقی و روحی مردم روسیه باخبر شود به داستایوسکی و تولستوی پوشکین و ماکزیم گورکی روی می آورد.

بدیهیست که داستان نویسی در دو سه قرن اخير تحول و تنوع فروان یافته و از صورتهای ساده نخستین به شکل تحلیل و تجزیه های روحی درآمده است معذلک چون قصه های ساده و ابتدائی اقوام بیش از آنچه تصور شود سیر حقیقی زندگانی مردم و باطن بی تکلف آنان را روشن میسازد نویسندگان هنرمند و کنجکاو به مطالعه و بهره یابی از آنها علاقه میورزند و از فیض همین آشنائی آثاری ارزنده و قوی می آفرینند. اخیراً از این مرحله هم در گذشته پیش تر رفته اند به مطالعه افسانه ها و اساطیر مربوط به حماسه ها و سرزمین ها و شهرها و دیه ها پرداخته حاصل اندوخته های خود را به صورت مجموعه های خواندنی عرضه کرده اند.

 

برای روشن شدن مطلب باید گفت که آدمی را از قدیم الایام عادت بر این بوده است که در اطراف شخصیت های مهم و توابع بناهای بزرگ آثار خارق العاده و هر خلاف معمولی اساطیر و افسانه هاشی بسازد و به تعبیرات و تعلیل هایی متوسل شود تا آن نشدنی ها و محالها با معیارهای عادی و ذهنی او بخواند ممکن جلوه کند و متناسب فهم وی درآید در سرزمین خودمان - همچون هر کشور کین و با فرهنگش حماسه ای چون شاهنامه و بناهایی مانند تخت جمشید و بیستون و نوابغی مثل ابن سینا و خواجه حافظ و بسیاری از مشاهیر مانند شاه عباس و دیگران و اماکن و بقاع کهن و ......

چنین افسانه هایی دارند که هنوز کم و پیش رواج دارد و ما از آنها بی خبریم و نسبت به آنها بی جماعتی سرگشته اردو بازار تجدد و مجذوب هیاهوی صنعت که فراتر از بی خبری رفته اند و حتی بازگو کردن آنها را هم باعث ترویج خرافه و اتلاف وقت میدانند - اما در کشور فرانسه همین امتنا و پر قبيل اساطیر و افسانه ها اساس اصلی تدوین مجموعه های مفصل ارزش شده است و حاصل کلام آنکه دانشمندان و هنرمندان آگاه مغرب زمین از طریق گردآوری و مطالعه این مواد ارزنده چنین آثاری هم پدید می آورند.

قصه های ایرانی قصه های ایرانی یکی از کهنترین نمونه های اصیل تفکر و تخیل مردم این سرزمین و نشان دهنده کیفیت زندگی و مباحث ذهنی و شادی و اندوه این قوم به شمار می آید مردم این مرز و بوم از روزگاران بسیار دور پندارها پاورها افکار آرزوها و تجربه های خود را در قالب قصه ریخته و آنرا مانند گوهری نایاب و عزیز به مرور تراش داده اند و سطوحی بر آن افزوده و اجزائی از آن کاسته اند تا سرانجام به این شکل زیبای تحسین انگیز درآمده و به دست ما رسیده است که هر کدام از آنها در عین سادگی و صفای بی پیرایه چنان لطیف و دلکش است که خواننده و شنونده را بی اختیار مجذوب میسازد یعنی همان رمز و رازی که در آفرینش بهت اور مینیاتور ایران و رنگهای جادوئی آن همان طراوت و جلای خیره کننده ای که در نقش ها و رنگهای بدیع کاشی کاری این دیار نهفته است.

همان ظرافتها و انحناهایی که از انواع خط فارسی خوانده میشود و تلالو غوغاتی و خاموش تذهیت و تنوع خیال انگیزی که در طرح های قالی این شاهکار هنر ایران دیده میشود و جمله آنها بیننده هنر شناس را به تحسین و اعجاب وامیدارد و دنیای رازها و حال ها میبرد.

در تاروپود این قصه ها هم وجود دارد و می شبهه به همین جهات است که بی اینکه ثبت و ضبط شده باشد همواره نقل شده و روایت شده تا به زمان حاضر رسیده است. می گویند آسمان کرمان و تماشای آن نیز عالمی دارد چنانکه در شبهای آرام و مطبوع آن دیار محبوب و ستمدیده چون به آسمان نظر بیندازی ستارگان بطوری درشت و درخشان و فریبکارند که خیال میکنی همینکه دست خود را کمی بالاتر ببری آن اختران تابان و شفاف را میتوانی بگیری و در دامان کنی. قصه های ایرانی را هم چون میخوانی ابتدا تصور میکنی اگر قلم به دست بگیری میتوانی در مدتی کوتاه چند تا از آنها را بنویسی؟

اما اگر ستارهای آسمان کرمان بدست آمدنی باشد. نوشتن قصه هایی شبيه قصه های ایرانی هم ممکن خواهد بود زیرا این قصه ها علاوه بر گیرایی طبیعی و زیبایی ساده ای که دارند از حیث اصول داستان پردازی هم سخت استوار و به هنجارند هیجان قصه به موقع، اوج و حفيض آن بیا و هر نکته چشان در جای خود سنجیده و مستحکم آمده است که با اصول داستان نویسی امروز خیلی نزدیک می نماید و راستی که از حیث لطف تعبیر و پاکی ترکیب با لطیفترین نثرهای ساده و روان برابری میکند و از نظر زیبائی به دختر تارنج و ترنج میماند و با اینکه هر کدام بازمانده روزگاران گذشته و قرون سالفه است و در پیمودن راههای پر حادثه و دور و دراز و نقل سینه به سینه بناچار دچار تصرفاتی شده و از افکار گوناگون تاثر پذیرفته است. بال هنوز زندگی و قوت تاثیر خود را از دست نداده در ما اثر میکند.

برای خرید کتاب قصه های ایرانی  نسخه چاپی اینجا کلیک نمایید. و برای دانلود رایگان به ادامه مطلب مراجعه نمایید.

 

  و ما هم با تمامی اشارات و زوایای آن آشنا هستیم. جای گفتن این نکته همین جا است که قصه های قدیمی ما هنگامی بهتر جلوه میکند و حیرت و تمجید خواننده را بر می انگیزد که از لحاظ هنری و فنی با قصه های فعلی مقایسه شود چه غالب قصه های امروزی که به تقلید از قصه های غربی و ظاهرا برای کودکان بیگناه ما نوشته میشود که به درد خردسالان میخورد نه بزرگترها از آن چیزی می فهمند و راستی خواندن آنها نفرت اور و فهمیدن آنها برای هر دو گروه مشکل است به هیچ روی بر خلقیات و روحیات ایرانی تکیه ندارد و از فرهنگ ما آب نخورده و ریشه و مایه نگرفته است و اگر چه گرته ای ناقص و رنگی پریده و طرحی ملیل از قصص عامیانه دارد ولی چندان پیرایه نامتناسب و کریه از داستان نویسی غربی بر آنها بسته اند و می بندند که برای کودک و برنا و میانسال و پیر و همه و همه نامأنوس و غریب می نماید.

اثر تربیتی قصه اساس تربیت اصیل ایرانی با آن اسلوب متین و معقول بر این مبنا قرار داشت و - خوشبختانه در مناطقی که عوارض تمدن سرد و بی روح ماشینی اصول آنرا در هم نریخته - هنوز هم بر همین پایه قرار دارد که برای کودک قصه و مثل میگویند و این کار فوائد بسیار داشته و دارد که یکی از آن جمله اینکه گوش طفل با حدیث مشقت ها و نا همواریهای زندگی آشنا میشود و مقاوم و سخت جان بار میآید و از اوان طفولیت همانطور که لطائف و زیبائیهای زندگی را می شناسد ماجرای دشواریهای آنرا هم میشنود و این نکته های حیاتی و قیاسی در ذهن او جان میگیرد و بیدار میشود که پاسداری از این میراث غنی اينك به عهده اوست که اصول اخلاقی و انسانی کهته شدنی نیست؟ که با ایمان زیستن و پیروی کردن از اصول انسانی در هر زمانی سخت دشوار است؛ که زشتی ها و قباحت ها عجب فراوان و رایج شده.....

که نیکی و داد و زیبایی به همین آسانی ها برشی و ستم و زشتی پیروز نمیشود که اگر حقی به حقداری برسد شگفتی آور است اما محال نیست که بالاترین و ارجمندترین هنر آدمی «انسان» بودن اوست که هرکس همینکه از کاوش و تلاش دور افتد به هیچ جا نمیرسد؛ که دیروزی ها چه اندازه خوشتر راحتتر راضیتر و خوبتر بوده اند.....

و مهمتر از همه آنکه مشرق زمین را با بسیاری از خصوصیاتش می شناسد و در می یابد که در چه اقلیمی زندگی میکند. فایده و ارزش شنیدن قصه در کودکی به همین جا ختم نمیشود. قصه اطفال ما را به این آب و خاک دلبسته میکند و محبت به وطن را در جان و دل آنان می رویاند و زنده نگه میدارد به مدد قصه و از راه گوش نوباوگان ما با چند هزار کلمه آشنا و مانوس میشوند و پیش از رفتن به دبستان جمله سازی ساده و سخن گفتن بی پیرایه و شیرین را بی رنج و تعب می آموزند هوش و حافظه آنان بکار می افتد؛ قدرت تخیلشان قوی و زاینده میشود؛ با دنیای خارج ارتباط پیدا میکنند درباره روابط بین اشیاء و اشخاص به تفکر می پردازند؛ 

 

 

دانلود کتاب قصه های ایرانی جلد اول

دانلود کتاب قصه های ایرانی جلد دوم