کتاب ناگفته ها نوشته عنایت الله رضا
مجموعه ۲۳ گفتوگوي عنایتالله رضا با عبدالحسین آذرنگ، علی بهرامیان، صادق سجادی و علی همدانی عنایتالله رضا ، فلسفهدان، نویسنده، پژوهشگر تاریخ و جغرافیای تاریخی و عضو شورای عالی علمی مرکز دایرهالمعارف بزرگ اسلامی بود. وی کتابها و مقالههای بسیاری دارد که «آذربایجان واران (آلبانیای قفقاز)»، «ایران از دوران باستان تا آغاز عهد مغول»، «کمونیسم و دموکراسی»، «مارکسیسم و ماجرای بیگانگی انسان» و «ایران و ترکان در روزگار ساسانیان» برخی از آثار وی بهشمار میروند. دکتر عنایتالله رضا، نویسنده، مترجم و از فعالان سیاسی بود که خاطراتش را بهصورت گفتوگوهایی با همکاری عبدالحسین آذرنگ، علی بهرامیان و صادق سجادی ثبت و گردآوری کردهایم. رضا در جوانی به حزب توده و فرقه دموکرات آذربایجان پیوست و پس از انحلال فرقه و جدایی از آن در سال ۱۳۲۵ به شوروی رفت و بهمدت ۲۰ سال در تبعید زندگی کرد. وی از سال ۱۳۴۹ با وساطت برادرش پروفسور فضلالله رضا به ایران بازگشت. زندگی در شوروی تفکر سیاسی دکتر رضا را دگرگون کرد بهگونهای که مقابل جریان فکری حزب توده ایستاد. بسیاری از سران حزب توده تا پیش از این خاطراتشان را منتشر کرده بودند اما دکتر رضا حاضر به انتشار خاطرات خود نبود و پس از مدتها تلاش موافقت کرد تا صحبتها و خاطراتش که در نشستهایی بهصورت گفتوگو انجام شد، ضبط و منتشر شود. خاطرات رضا با دیدگاهی متفاوت و سوای نگاه اعضای فرقه دموکرات و حزب توده است و بهنوعی تاریخنگاری شفاهی دورهای حساس از تاریخ ایران و بهویژه آذربایجان بهشمار میرود اما در برخی موضوعهای شخصی ترجیح داد بهدلیل روحیه انزواطلب و آرامی که داشت، سکوت کند.