کتاب اولدوز و عروسک سخنگو اثر صمد بهرنگی
اين رمان, داستان زندگي دختری کوچک است به نام اولدوز، كه پدر و مادرش از همديگر جدا شده اند واو اكنون زير دست زن بابايي بد خلق و خشن كه چشم ديدن وي را ندارد زندگي مي كند. زن بابا از انواع اذيت و آزار در حق دخترك فرو گذار نمي كند. او حتي وجود گاوي را كه اولدوز سخت دوستش مي داشت ؛ چرا كه يادگار مادرش بود، تحمل نكرده، و به بهانة ويار از شوهرش مي خواهد كه آن را بكشد. اما گوشت گاو به دهن همه تلخ مي آيد غير از اولدوز. اولدوز،عروسكي را كه مادرش برايش درست كرده بود سنگ صبور خود قرار داده بود. از بس كه پيش او درد دل و گريه مي كند ، عروسك زبان باز كرده و به حرف مي آيد. گفتگوهاي اولدوز و عروسك سخنگو در خفا ودور از چشم ديگران ادامه مي يابد. تا اينكه عروسك يك شب اولدوز و ياشار، پسر همسايه شان را در جلد كبوتر با خود به جشن عروسكها در جنگل مي برد. ب چه ها در آنجا با انواع جانوران برخوردمي كنند.طاووس فيس وافاده اي وخود خواه رامي بينند كه دائم از خود تعريف ميكرد و به زيبايي پرهايش مي نازيد حاضر نبود يكي دو تا از آنها را به پاشا بدهد كه بگذارد لاي كتابش. همچنين آنها با خر گوش زرنگ و با هوش و كرم شب تاب مهربان و ديگران ملاقات مي كنند. رقص و آواز و جشن عروسكها را تماشا كرده و بر مي گردند.