نفرین زمین

معرفی کتاب نفرین زمین - جلال آل احمد
اگرچه جلال آل احمد روشنفکر خوشنامی نیست و حتی روشنفکر و یا خوش نام را هم نمی شود با اطمینان به او گفت، او در این کتاب به زندگی اجتماعی و سیاسی یک روستا به صریحی و سادگی تمام به بهترین نحو پرداخته است. او در این زاویه دید که از نگاه یک معلم در یک روستای دور افتاده است بسیار خوب به مسئله فئودالیته روستایی می‌پردازد و تمام مشکلاتی را که مردم یک روستا با آن دست به گریبان هستند را از چشم معلم ده به بهترین نحو به تصویر کشیده و بررسی و نقد می‌کند. جلال در این کتاب با مسئله ارباب و رعیتی در یک روستا روبرو است که قانون اصل شماره ۴ با شعار اصلاحات ارضی به آن منطقه و رفته است و این برخورد مدرنیته با سنت را به زیبایی در تصویری کنار یکدیگر گذاشته است که مردمی به آنها ظلم می‌شود اما نمی دانند چگونه با آن مبارزه کنند.
در این کتاب در شش عنوان میزان، عقرب، قوس، حمل، ثورو کوسه برنشین روایتی بر یک روستا می گذرد که علاوه بر این اتفاقات ریز و درشت در سنت یک روستای دور افتاده در تقابل با اتفاقات جدید دنیا با شخصیت یک معلم روبه رو هستیم که در فضای روستایی آنجا نمی گنجد و در این تفاوت ها و شباهت های درونی او با دیگران به یک کاراکتر پردازی بر می خوریم که در میان آثار جلال بی‌سابقه است. معلمی که در بسیاری از موارد کارهایی از او سر می زند که از او توقع نداریم و آن قدر که به نظر می‌رسد یک معلم باید در همچین مقام و شرایطی صادق و خوشکار و نیکنام باشد هم نیست و به سادگی آنچه ما می‌اندیشیم نخواهد بود. این معلم که ما را همچون اتفاقات دیگر ریز و درشت روستا غافلگیر می کند در پیش روی داستان علاوه بر افزودن خرده اتفاقاتی غیر قابل پیش بینی به پیشروی داستان بسیار کمک شایانی می‌کند.
این رمان نیز مانند دیگر نوشته های جلال آل احمد داستانی گزارش گونه و انتقادی از وضعیت سیاسی و اجتماعی روزگارش است که این بار در قالب ۹ ماه از زندگی یک معلم در روستایی محروم باز می نماید؛ با آن که موضوع داستان چندان تازگی ندارد و در آن از حوادث هیجان انگیز خبری نیست و تنها روند آرام و زندگی ساده روستاییان را باز می گوید اما شیوه گزارش نویسی جلال خواننده را تا پایان کتاب با خود می کشد و خواننده با اشتیاق تا پایان داستان را دنبال می‌کند.