نويسنده در اول به رابطه میان زيبايي شناسي با جامعه مي پردازد و در ادامه، اصول و مباني زيبايي در زندگي اعراب از عصر جاهليت تا پايان قرن چهارم هجري را مورد بررسي قرار مي دهد تا ما را با فضاي فرهنگي و اجتماعي عصر توحيدي آشنا سازد. معرفي ابو حيان توحيدي و آثارش ، مشرب فلسفي و مذهب ديني وي و نيز منابع و مآخذ نظريات زيبايي شناختي او بخشهاي ديگر درآمد را تشكيل مي دهند. فصل اول كتاب به معرفي نظريه معرفت و ماهيت و طبيعت زيبايي اختصاص يافته است. نويسنده پس از بررسي ماهيت زيبايي ، به بيان ديدگاه هاي توحيدي درخصوص انواع زيبايي پرداخته و رابطه بين مفاهيم سودمندي و زيبايي را بررسي مي نمايد. عنوان فصل دوم كتاب آفرينش هنري است. نويسنده ابتدا طبيعت نوآوري را مورد مطالعه قرار مي دهد و سپس به نقش الهام در فرآيند آفرينش هنري مي پردازد و رابطه الهام با علم و عمل را مورد بررسي قرار مي دهد. وي معتقد است هرگاه الهام با علم و عمل همراه شود، انسان به آفرينندگي صنعتي و هنري دست مي يابد. نويسنده در فصل سوم كتاب با عنوان ذوق زيبايي شناختي ، به بررسي واكنشهاي رواني و فيزيولوژيكي انسان در مواجهه با يك اثر يا پديده زيبا مي پردازد و پرسش و پاسخ هاي توحيدي با استادانش ، مسكويه و ابو سليمان منطقي را مطرح مي سازد و در ادامه اين فصل ، به بررسي روند درك زيبايي و عوامل مؤثر بر آن مي پردازد. فصل چهارم كتاب به طبقه بندي هنرها اختصاص يافته است و مطالب آن در چهار بخش وحدت هنرها، صورت هنري ، خط عربي و موسيقي گنجانده شده و آراء توحيدي و استادانش پيرامون موارد فوق عنوان گرديده است.