معرفی کتاب تئاتر بی حیوان-ژان میشل ریب- ترجمه شهلا حائری
در این کتاب که مجموعه‌ای از 9 نمایشنامه از ژان میشل ریپ است خواننده برای ساعاتی در هر یک از این نمایشنامه ها می تواند حیران، میخکوب و سرگردان باشد. نمایشنامه هایی عجیب و زیبا و جذاب که در هر یک با پدیده‌ای بسیار روزمره اما از زاویه و شیوه های بسیار نوین و جدید روبرو هستیم. اگر ابزورر نویسانی در گذشته همچون بکت و یونسکو را در نظر بیاوریم می‌توانیم جان را ابزوردنویس شاعر بدانیم؛ که با امیدی عجیب، ارتباط بین انسان‌ها را به سختی برقرار می کند اما در حالی که هر نقشه راه گریزی‌ست، امیدی به پرواز که در هر کدام از دیالوگ ها مشهود است.
این نه نمایشنامه تحت عناوین برادری-برابری، تراژدی، مرغ دریایی، مونیک، موزه، ایالات متحده آمریکا، یکشنبه، نایژه و خاطره در عین مستقل بودن هر کدام از آنان در کنار یکدیگر مجموعه منسجمی می‌سازند که در آن انسان امروزی مورد سوال است. انسان در بند که سعی در رهایی خود دارد و آرزوی بازگشت به دریا و پرواز را در سر می پروراند و گاهی این شور و اشتیاق آنچنان با عالم واقعیت در می‌آمیزد که مرغ دریایی در رویا ها است اما در واقعیت پری از خود به جای می گذارد. این نمایشنامه جایزه مولیر بهترین نمایشنامه کمدی سال ۲۰۰۲ را از از آن خود کرد و نویسند جایزه مولیر بهترین نویسنده سال ۲۰۰۲ و جایزه تئاتر سال ۲۰۰۱ فرهنگستان فرانسه را کسب نمود.
خواندن این نمایشنامه های نه چندان بلند اما بسیار جذاب آنچنان خواننده را به حیرت در اتفاقات وا می دارد که پس از چندین بار خواندن و دیدن این نمایشنامه ها همچنان جذابیت و نوینی خود را حفظ می‌کنند؛ گواه و شاهد این تئوری آن است که در سالها پیش زمانی که حدود ۱۶ نفر در یک کلاس مبانی بازیگری در دانشگاه هنر تهران به اجرای تمامی نمایشنامه های این کتاب پرداختند بارها و بارها شاهد اجرای هر کدام از این نمایشنامه ها که پیش از آن نیز بارها آن را خوانده بودم قرار گرفتم و جالب بود که حتی پس از چندین بار دیدن اجرای این نمایشنامه ها همچنان نکته های نوین و تازه در خود برای گفتن داشتند و هیچگاه تکرار و رخوت به آنان نفوذ نمی کرد. خواندن این نمایشنامه ها برای هر علاقه‌مند به تئاتر و نمایش و همچنان آنهایی که به تئاتر علاقه چندانی ندارند خالی از لطف نیست.
نوشته مینا مظفری خسروی