در کتاب ایدئولوژی چیست , جریانهای ایدئولوژیکی که از قرن هجدهم شکل گرفته است در نیمه اول قرن بیستم در اروپا به اوج خود رسید و به صورت ایسمهای گوناگون مانند مارکسیسم، ناسیونالیسم، سوسیالیسم و غیره متجلی گردید. بهرحال تحولات اخیر در کشورهای کمونیستی و سوسیالیستی نشان داد که در غرب و شاید هم در جهان ما پایان ایدئولوژی فرا رسیده باشد و یکی از بهترین عوامل آن پیچیده شدن بیش از پیش پدیده های عصر ماست که قالب های ساده ایدئولوژیکی توان تبیین آنها را ندارند. ژان بشلر ؛ معتقد است برای آنکه ایدئولوژی جای مذهب را بگیرد، مشکلات زیادی وجود دارد که میزان آن به نسبت متعالی بودن ایدئولوژی، تغییر می کند . از جهت دنیوی، ایدئولوژی کاملا می تواند جای مذهب را بگیرد . . . آنچه مذهب و ایدئولوژی را از هم متمایز می کند، اصالت غیر قابل انکار مذهب در ارائه پاسخ به پرسش های غایی است . مذهب برداشت رضایت بخش از مرگ ارائه می دهد; در حالی که ایدئولوژی درباره مرگ و هستی به طور کلی اظهار نظر نمی کند . . . با اطمینان می توان گفت که ایدئولوژی هرگز نمی تواند جای مذهب را بگیرد . . . او در ادامه می افزاید: جذب اخلاق به وسیله ایدئولوژی غیر ممکن است و اگر هم انجام گیرد، به فساد اخلاق منجر می شود . در واقع ایدئولوژی فاقد اخلاق است . .