ایران صد و هفتاد سال پیش

کتاب ایران صد و هفتاد سال پیش نوشته خسرو معتضد - زهره فرتاش مهر

از پاریس تا عالی قاپو در خبرهای جالب مربوط به علم باستان شناسی خواندم در دانشگاه توبینگن آلمان محققان پس از ماهها تحقیق و مدتها حفاری در حاشیه رشته کوه زاگرس در ایران و آزمایشهای علمی به این اطلاعات دست یافته‌اند ... که مردمان ساکن این مناطق از 12 هزار سال پیش انواع غلات و حبوبات و جو، عدس و لوبیا پرورش می‌داده‌اند بله، به همت محققان دانشگاه توبینگن حتی ابزار ویژه خردکردن دانه‌های غلات و حبوبات و هزاران نمونه جو و گندم و حتی لوبیا و عدس و نخود در این منطقه پیدا شده است. به هر ترتیب اجداد و نیاکان ما از 11 تا 12 هزار سال پیش در این مناطق گندم و جو و عدس و نخود و لوبیا کشت می‌کردند و به عقل آن انسانهای اولیه نمی‌رسید ما فرزندان ناخلف آنها دست التماس به سوی برزیل و کانادا و هند و پاکستان و نیوزیلند و استرالیا و چین و شوروی دراز کرده اشتغاثه فرموده درخواست مواداولیه چلو و خورش و آبگوشت و عدس پلو و لوبیا چیتی و پیاز و سیب زمینی و رب گوجه فرنگی می‌فرماییم! وقتی فهرست کشورهایی که باید به ما موادغذایی بفروشند از جمله آمریکا را می‌خوانم از خجالت خیس می‌شوم. بخصوصاً در این افطاری‌های ماه رمضان! دانشگاه توبینگن بر اساس «سطوح ایزوتوپ‌های رادیو اکتیو با اتم‌های عناصر یکسان با وزن مولکولی متفاوت» حضور انسان در مناطقی از زاگرس را بین 9 هزار و 800 تا 12 هزار سال قبل تخمین زده‌اند. اینان ابتدا گونه‌های وحشی مانند جو و گندم وحشی را جمع‌آوری می‌کردند، اما در پایان این دوره به کشت محصولات زراعی مانند گندم امروزی و سپس حبوبات و غلات پرداخته‌اند. واقعاً حیرت انگیز است ملتی که 12 هزار سال سابقه کشاورزی دارد، آن هم با وسایل ابتدایی چند هزار سال پیش، در قرن بیست و یکم با این همه فناوری، با این بذرها و سموم دفع آفات، با استفاده از تراکتور و کمباین و گریدر و بولدوزر و سمپاش و غیره برای یک آبگوشت لیمو عمانی دستش به سوی هفتاد کشور دراز باشد و گوشت و سیب زمینی و گوجه فرنگی و نخود و لوبیا و لیمو عمانی‌‌اش از شش قاره جهان بیاید و شک دارم دیزی سنگی یا فلزیش هم ساخت ایران باشد! من یادم می‌آید پروفسوری در دوران نوجوانی ما از آمریکا به ایران آمده و درباره حضور انسان بر فلات ایران مطالعه می‌کرد. یک روز محمد حسین اخباری و علی حافظی خبرنگاران ایرانی اعلام کردند او گفته انسان 75 هزار سال پیش در ایران می‌زیست. پروفسور عصبانی شد و گفت من کی چنین گفتم. گفتم از صد هزار سال پیش چرا حرف توی دهانم می‌گذارید؟ آری صد هزار سال پیش ایران مهد زندگی بوده است...