کتاب تاریخ اسماعیلیان در ایران نوشته استرویوا لودمیلا ولادیمیرونا
سده هاي ۵ - ۷ هجري ۱۱ - ۱۳ ميلادي جهان بيني اسماعيليان ريشه گرفته از گنوسيزم و بر پايه انديشه هاي كهن هند و ايراني و پس از آن اسلام مي باشد . محور اساسي آن بر پايه لزوم فرمانبري از شاه دارنده فره ايزدي استوار است . ريشه انديشه فره ايزدي به آغاز سده سوم ميلادي بازمي گردد . دولت ساساني براي استواركردن پايه هاي توان دولتي خود بر ويرانه هاي حكومت نيمه دموكرات اشكاني ، دارنده شبه مجلس سنا ، در انديشه يافتن گونه اي سانتراليزم پايدارسياسي شد ، ساسانيان دست به گسترش اين جهان بيني فلسفي اجتماعي زدند ، كه پس از اسلام نيز در انديشه بسياري از فيلسوفان ايراني همچون فارابي ديده مي شود ، اين تئوري هرگونه اجتماعي را به صورت يك هرم در نظر مي گيرد ، كه قاعده آن مردم بي نوا و كم سواد كه بيشترين شمارگان را دارا هستند ، به ترتيب هرچه باسوادتر و داناتر و داراتر شود درمرتبت بالاتري جاي مي گيرد .