کتاب تاریخ علم در ایران نوشته اسفندیار معتمدی
تاریخچه تولید علم در ایران، به روزگاران کهن بر می گردد و با تاریخ کشور ما عمیقاً پیوند خورده است . در قرون متمادی گذشته در سرزمین ما به علم، عالم، دانش و معرفت توجه فراوانی می شده است و مراکزی که از کتب و اسناد تاریخی نگهداری می کرده اند، دارای ویژگیهای بوده اند که امروزه همان ویژگی ها همچنان مورد توجه متخصصان قرار دارند. حتی می توان انعکاس مسائل علمی را در دواوین شعرای متقدم نیز جستجو کرد. رودکی سمرقندی در این باره سروده است: تا جهان بود از سر آدم فراز کس نبود از "راز دانش" بی نیاز مردمان بخرد اندر هر زمان راز دانش را به صد گونه زبان گرد کردند و گرامی داشتند تا به سنگ اندر همی بنگاشتند بنابراین "تاریخ علم" به نوعی مدیون دانشمندان و نیاکان ماست. به عنوان مثال: در کتاب فهرست ابن ندیم به نکات جالبی در مورد علم کتابت اشاره شده است. در این کتاب ارزشمند به آداب منشی گری، کتابت و مکانی که کتابخانه می تواند در آنجاواقع شود و همچنین فضیلت کاتب و مقام و شرف آن و در موضوع کتاب و امثال آن اشاره شده است. وی در فضیلت کاتب و کتاب می گوید: اگر کتاب را هیچ فضیلت نباشد به غیر از آنکه حق تعالی در محکم تنزل خود قسم یاد می کند و می فرماید: «نون و القلم و مایسطرون» قسم به قلم و آنچه خواهد نگاشت، تمام شرف و فضیلت باشد و... و یا در مورد زمان کتابت می فرماید: در وقت افراط سرما و ابتلاء گرما هم کتابت نکن. در وقت گرسنگی، غضب، خواب و امثال آن چیزی ننویس زیرا اثر آن اعراض در کتابت او ظاهر می شود و مقصود او فوت می گردد.